De herindelingsdiscussie werd deze week aan het eind een beetje weggedrukt door het rapport over Project X. En aan de andere kant raken deze beide onderwerpen elkaar wel. Was het feestje anders gelopen als het georganiseerd was in een wijk van Groningen, zeg Helpman? Oftewel was de gemeente Haren groter geweest, was het dan ook uit de hand gelopen.? Dat zullen we nooit weten. En trouwens hoe zwaar is de overheid te verwijten dat het zo mis ging? Zelf denk ik niet zo erg. maar… dat dezelfde overheid wel stoer bleef volhouden dat ze alles hadden bekeken en alles onder controle hadden is wel te verwijten. Het getuigt van oud denken en zeker weinig kennis van de huidige maatschappij waarin dingen aan het veranderen zijn. De burgemeester hoeft wat mij betreft nu niet weg maar geef hem in vredesnaam geen rol bij de gemeentelijke herindeling.
Waar gaat het eigenlijk om? De maatschappij verandert en dat proces is mooi te lezen in het rapport Loslaten in vertrouwen. Als je dat hebt gelezen is het soms echte humor om bestuurders bezig te zien. Ze stralen soms nog uit de wijsheid in pacht te hebben en nodigen burgers uit ideeën aan te dragen. De afgelopen week het weer 2 keer meegemaakt. Maar de rol van de overheid is uitgespeeld op een aantal terreinen. Ze hebben in het verleden het geld verbrast door leuke dingen voor de mensen te organiseren. Sport locaties, nieuwe gemeentehuizen, te grote scholen en allerlei dingen die nu in een sneltreinvaart moeten worden afgestoten. Deels omdat er minder geld van het rijk komt en er komen ook nog meer taken. En deels omdat de lokale overheid is gaan ondernemen met grond verkopen. Daar moet nu ferm op worden afgeboekt. Toch blijven veel overheden uitstralen dat ze het nog willen regelen.
Maar er wordt iets anders geëist: Openheid. Je kunt burgers alleen vragen mee te denken mee te doen als er volstrekt openheid van zaken is. Daarbij past geen kaarten tegen de borst houden WOB verzoeken frustreren door het witkalken van informatie omdat er strategische informatie in zou staan. Of nog leuker concurrente gevoelige informatie. Bedrijven die zaken doen met de overheid moeten zich beseffen dat die informatie open is. Geen onder onsjes met wethouders. Anders moeten ze geen zaken doen met de overheid. Het wordt steeds duidelijker.
Er komt steeds meer informatie te beschikking soms verstrekt door de overheid (zie https://data.overheid.nl/ en soms gewoon ontsloten door particuliere initiatieven. Een mooie zag ik laatst. www.gemeentebuzz.nl ) Prachtig! Daar staat wat een gemeente doet met twitter. En natuurlijk kijk je dan even naar de eigen gemeente, in mijn geval Leek. Die bungelt in heel veel opzichten onderaan. Vergeleken met de beoogde fusiepartners Marum en Grootegast zelfs een beetje sneu. Maar er is vooruitgang in 2011 deden ze niets met twitter en was van B&W geen E-mail te vinden op de site.
Wat opvalt is dat Gemeenten veel meer zenden dan ontvangen. Volgens het rapport "loslaten in vertrouwen" moet dat veranderen. Het moet allemaal opener. Ambtenaren moeten bereikbaar en aanspreekbaar worden: Een vierde vereiste voor die nieuwe overheid is dus dat aan ambtenaren hoge eisen worden gesteld aan de communicatieve vaardigheden. Daar waar zij zich voorheen vooral konden toeleggen op kennisverwerving op inhoudelijke dossiers en de collega’s van de afdeling communicatie het contact met de buitenwereld verzorgden, gaan communicatieve competenties deel uitmaken van het standaard functieprofiel van de gemiddelde ambtenaar worden . (uit het rapport loslaten in vertrouwen) Dat begint met het maken van een linkedinprofiel en daarop te vermelden wat je zoal doet. Dat past helemaal in de netwerksamenleving die we inmiddels geworden zijn. Haren is daarin een "mooi" voorbeeld.
Maar misschien is het ook wel handig het rapport "loslaten in vertrouwen" te lezen en intern bij een gemeente te bespreken wat dat voor gevolgen heeft. Dan zal blijken dat er andere eisen gesteld wordt aan de interne organisatie. Opener en dat vraagt een andere houding. Uit de comfort zone komen. Weten wanneer je iets niet weet en niet volhouden dat het allemaal goed gaat. Op tijd erkennen dat je hulp nodig hebt. En die hulp is er voldoende aanwezig bij de burger. Maar die komen alleen in beweging als de overheid heeft losgelaten.
Boeiende tijden!!