Een blog schrijf ik meestal naar aanleiding van iets. De afgelopen week hoorde ik dat de rijksambtenaren een forse loonsverhoging van 8,5 % krijgen. Daarnaast nog een eenmalige vergoeding van 1100 euro. Op zich moet een ieder loon naar werken krijgen. Dat op zich is geen reden voor mijn blog. Wat maakte dat ik toch in de pen kruip is het gesprek met een voormalig topambtenaar bij De Nieuwe Wereld.
Wie heeft de macht?
In dat gesprek bekruipt mij het gevoel dat ambtenaren regeren en dat ze compleet los geslagen zijn van de rest van de maatschappij. De topambtenaar ontkent de problemen in de maatschappij en Ad Verbrugge laat hem bijna genoegzaam het woord voeren. Het lijkt of hij trots is op wat er is gebeurd. Maar als ik zie dat ambtenaren ook gewoon protesteren tegen beleid dan is de titel van de uitzending: “Worden we geregeerd door ambtenaren?” goed gekozen.
Een enorme groei en aantallen
Er blijkt een explosie te zijn in het aantal (beleids)ambtenaren. De overheid is nog nooit zo groot geweest. Een mooie opmerking in de uitzending: er zijn niet veel mensen nodig om veel geld uit te geven. Ooit in het verleden hadden ze het plan 10.000 beleidsambtenaren terug te brengen tot 8000. Totaal mislukt. Dat stuk van het gesprek is voor mij compleet verwarrend. Er zijn 14.000 functies geschrapt maar tegelijkertijd is het totaal aantal gelijk gebleven. Begrijp me goed zelf ben ik ooit mijn loopbaan als Rijksambtenaar van het staatsbedrijf der PTT. Met de gereedschapstas op pad om technische dingen te doen zoals storingen opheffen of uitbreidingen in het telefonie netwerk te maken. Toen had de PTT alleen al meer dan 120.000 werknemers. Door de marktwerking werd ik ambtenaar af en met mij nog veel mensen ook in andere takken van sport. Daarover alleen is ook een bijdrage te maken.
Waar stopt het?
Die functies waren uitvoerend. Het gesprek bij De Nieuwe Wereld concentreerde zich vooral op ambtenaren die beleid maken. (bron binnenlands bestuur). Het aantal rijksambtenaren is vorig jaar met ruim 5,5 procent gestegen ten opzichte van 2021. Eind 2022 stonden er 7.244 meer op de loonlijst. In totaal telt het rijk nu 138.376 ambtenaren. (bron binnenlands bestuur) Veel daarvan zijn bezig met beleid te maken. Tegenwoordig houdt dat grotendeels in hoe we ons als inwoner moeten gedragen. Wat gezien wordt als slecht belasten. De gemiddelde prijs van een pakje shag is tegenwoordig € 24,14. Het moet rokers een goed gevoel geven dat door de stijging in ieder geval we meer ambtenaren kunnen aanstellen.
Hamvraag is wel: loopt het allemaal niet vast? Less Indians and more Chiefs?