Heb je wel eens meegemaakt dat je aan iets begon en dat iemand er met de resultaten van jouw inspanning vandoor ging?
Stel je begint aan iets wat een groter doel dient dan jezelf. Je zet je in voor een gemeenschap. Je stopt er samen met anderen veel liefdewerk in. Ineens staan er mensen op die het initiatief over nemen. Ze zien de waarde van wat er is ontstaan. Het moet allemaal anders en het moet allemaal zakelijker. Niet meer vanuit het gemeenschappelijke maar opeens is er een ander (vaak Commercieel) belang in geslopen.
Met veel communicatie geweld wordt het idee over genomen. Pakkende teksten en stukken in de krant maken dat het een eigen leven gaat leiden. Opeens is het gezamenlijk eruit. Er is een groepje die bepaalt wat er moet gebeuren Als anderen aan willen sluiten dan kan dat onder de voorwaarden van dat groepje voorwaarden. Een bottom up benadering wordt gebruikt ter meerdere eer en glorie van mensen die er hun voordeel in zagen. Er zijn nieuwe regenten ontstaan.
Laatst sprak ik erover met iemand die dit ook herkende. Ze kwam met de uitspraak: mensen die het gedrag vertonen van: Hoe wordt ik mijn eigen regent? Misschien wel onbewust anderen ondergeschikt maken.
Het overkomt me zelf regelmatig. En om eerlijk te zijn ben ik in het verleden ook wel eens in die valkuil getrapt dat ik dacht te weten wat goed is voor andere mensen. Nu overkomt het me regelmatig zelf dat ik wordt gepasseerd en het is niet leuk om mee te maken.
Je hebt ergens veel energie in gestoken en in eens is er iemand die er met de resultaten van door gaat. Geen dank je wel. En als je iemand er op aanspreekt krijg ik dan te horen: Jan, jouw aanpak schiet niet op dat kan veel beter. Ik hoor ze bijna zeggen je bent niet SMART. Vooral mensen die getraind zijn in project management willen het graag SMART: = Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. Natuurlijk is dat een prima methode als het gaat om projecten in een gecontroleerde omgeving. Het bouwen van een brug of het aanleggen van een weg. (dat is ook waar prince II, de projectmethodiek, voor staat: Projects in a controlled environment).
Maar als het gaat om mensenwerk samen dingen voor elkaar krijgen en mensen betrekken dan is dat niet smart te maken. Daar moet je MOEDIG voor zijn. Hierbij staan de letters voor:
Mensgericht
Onderop (bottom-up)
Eenvoud
Delen
Inclusief (er worden geen mensen uitgesloten)
Geleidelijk
Dat kost vaak tijd die niet altijd te plannen is. Zeker niet als je iedereen of zoveel mogelijk achter het plan wilt hebben. Dat vraagt een andere aanpak die niet door macht van boven wordt opgelegd maar veel meer via de weg van de geleidelijkheid.
Die aanpak van samen geeft anderen volop de ruimte om het over te nemen, de lead te nemen en er met de resultaten vandoor te gaan. De hamvraag is dan. ga ik de volgende keer weer informatie delen met iedereen of hou ik kennis voor sommige anderen verborgen? En welke anderen? Eerlijk??? Ik zou het niet weten. Jij wel?