Niets is zeker in het leven. Nou ja één ding dan dat het ooit eindigt. En zelfs daar kan je nog aan twijfelen. Soms kom je mensen tegen die absoluut overtuigd zijn dat ze het goede doen. Zelf ben ik daar lang niet altijd zeker van als het over mezelf gaat. Natuurlijk doe ik de dingen waarvan ik denk dat ze bijdragen. Maar soms stuit dat op mensen die daar anders over denken en dat brengt me vaak aan het twijfelen.
In mijn vorige blog schreef ik over het sluiten van de Bibliotheek. De raadscommissie ging niet akkoord met het voorstel van het college de Bibliotheek te sluiten. De afgelopen week hadden we als dorpsbelangen een regulier gesprek met de wethouder en het was duidelijk dat ze zwaar teleurgesteld was in ons als dorpsbelangen. We hadden best even kunnen mailen, nu kwam het als verrassing. De wethouder vond dat het allemaal prima was verlopen en dat wij dan niet mee waren genomen in de communicatie was dan jammer maar alle andere betrokkenen wisten er wel van. (behalve dan de dorpsbewoners en lezers) Ze nam het me kwalijk dat we op die manier hadden ingesproken in de commissie. Daar kan inkomen, want erg opbouwend was het niet. En om eerlijk te zijn ik heb er ook zelf best veel last van gehad.
Toch zie ik het als onze taak als dorpsbelangen om naar de gemeente te verwoorden wat er leeft in het dorp. We hoeven niet het gemeente belang te verdedigen maar wel de mening van inwoners te verwoorden. Dat deden we dan, misschien soms in erg duidelijke bewoording maar we zijn als dorpsbelangen geen politieke partij en hoeven we ons ook niet in dat jargon te uiten. Ik stop volgend jaar als voorzitter van dorpsbelangen. Dat voelt goed. Met heel veel plezier mocht ik het doen. Een schaduw kant zat er wel aan, dat is de relatie met de overheid. Daar wringt het bij me vaak en dan kom ik lang niet altijd tot mijn recht. Zeker niet in een raadsvergadering of ander politiek arena.
Ik moest er aan denken toen ik de onderstaande video zag. Het beschrijft heel mooi hoe ik in het leven probeer te staan. Een paar passages: feliciteer jezelf niet te veel en verwijt jezelf ook niet te veel. jouw keus is 50 / 50. Of deze:De politiek, tegenwoordig probeert je te verleiden, vroeger was politiek nobel en groots.De video bevat veel wijsheden gebaseerd op de meanderende levenservaring van iemand. Het is een advies aan klas schoolverlaters maar het is een hart onder de riem aan iedereen die twijfelend in het leven staat.
Mijn schoonmoeder is verhuist en dat op de warmste dag van het jaar tot nu toe. Het heeft de nodige zweetdruppels gekost maar ze zit nu in haar nieuwe huis mooi midden tussen haar beide zusters. Dat moet dan blijkbaar in een week waarin toch al veel te doen was.
Maandag kreeg ik een telefoontje van een raadslid, of ik wel wist dat er een commissie vergadering was waar besloten zou worden dat de bibliotheek op het dorp dicht gaat. Nou nee. Natuurlijk weten we wel wat de plannen zijn: er komt op ons dorp een "Bibliotheek op school concept". Tenminste dat is afgesproken. Alleen zijn er nog geen tekenen dat er een verhuizing aan staat te komen. Tot een week geleden wisten de scholen nog van niets en ook de vrijwilligers en lezers wisten van niets.
Dus woensdagavond naar het gemeentehuis en ja hoor met droge ogen vertelde de wethouder dat het allemaal geregeld was en dat er breed draagvlak was. Na mijn inspreken waren er een paar commissieleden die begonnen te twijfelen en na 3 termijnen was er eindelijk het besluit eerst het nieuwe concept in te voeren en dan de bibliotheek te sluiten. Gelukkig! Want de chaos was niet te overzien geweest. We begrijpen als geen ander dat er in het verleden wethouders bedrijfje aan het spelen zijn geweest met overheids geld. Dat er grote schulden liggen omdat net als de rest van Nederland geloofd werd in oneindige groei. Helder. We begrijpen dat er zaken niet meer kunnen, ook helder dat de bibliotheek in de huidige (al afgeslankte) vorm niet meer kan. Gelukkig waren er een paar heldere commissieleden die het geheel prima overzagen. Er kwam een wijs besluit. Eerst Bibliotheek op school operationeel, dan pas de bibliotheek sluiten. Maar wat me meer zorgen baarde: een aantal commissieleden begreep de communicatie en de cijfers niet (ik ook niet trouwens) Dat mag je van een overheid verwachten, transparantie.
Een mooi bruggetje naar een bijeenkomst op donderdagavond. De bijeenkomst "open ontmoeting" rond open data. Er zijn opnames van gemaakt ik ben benieuwd waar die te zien zijn. Een oploop rond alle data die de overheid bezit om die open te stellen, leesbaar door computers. OK natuurlijk geen staatsgeheimen of privacy gevoelige informatie maar voor het overige: alles open. Reden om dit te doen is dat de overheid van ons allemaal is en dus is het ook onze data. Tijdens de bijeenkomst was er een prachtige presentatie van Stef van Gieken. Hij weet als geen ander te vertellen wat de kracht is van Open Data. Zie ook hieronder. Dat ter beschikking stellen van data kan 2 doelen dienen:
Al de beschikbare data is interessant voor bedrijven om er iets mee te doen. Het mooiste voorbeeld is buienradar, data afkomstig van het KNMI en daar is een hele mooie toepassing van gemaakt. Maar ook de OV-informatie is een bron voor ontwikkelingen. Zo is ook alle informatie over scholen: locatie, prestaties, leerlingen aantallen en veel meer gewoon beschikbaar. Inmiddels wordt heel veel overheidsinformatie ontsloten.
Een 2e doel, voor mij minstens zo belangrijk. Open data kan ook helpen bij het inrichten van een nieuwe maatschappij. Het kan gaan om misstanden door bijvoorbeeld alle declaraties van bestuurders openbaar te maken. Of de vraag aan burgers om te kijken of ze verspilling kunnen opsporen en dan die burgers een deel van de besparing geven. Maar voor mij zijn dat acties vanuit een negatieve invalshoek. Wat zou het mooi zijn als we gewoon alle gegevens van gemeenten en provincies konden inzien op een begrijpelijke wijze. Ik noem maar een paar zaken:
Wat is het vastgoed dat een gemeente bezit (gronden en gebouwen);
Wat zijn de schulden;
Dan in Jip en Janneke wat zijn de inkomsten en uitgaven;
Hoeveelheid ambtenaren;
Energieverbruik;
aantal lantaarnpalen;
aantal lease / bedrijfsauto’s
Hoeveelheid uitbestede diensten;
Begrotingscijfers;
Aantal geneende boeken en leeftijds opbouw van lezersgroep;
etc.
Ik hoor het al zeggen die gegevens zijn er al. Ja dat klopt maar probeer het maar eens te krijgen. We deden eens een beroep op de openbaarheid van bestuur. Het was alsof we een oneerbaar voorstel deden. Maar open data gaat er niet over of je het wel kan krijgen. Het moet gewoon aangeboden worden (op een manier die door computers gelezen kan worden volgens de EU).
En dan zijn we weer aangeland waar mijn blog vaak over gaat de overheid die dingen moet loslaten in vertrouwen. Want al die data zal er toe leiden dat we beter instaat zijn zelf de maatschappij vorm te geven. We hoeven geen uitleg van een ambtenaar. Die kennis is er heus ook wel buiten de overheidsorganisatie. Want waar wonen en leven al die ambtenaren? Juist, gewoon bij ons in de straat. Die kennis is er gewoon. Soms bij een ambtenaar die toevallig niet in de gemeente woont waar hij werkt, mensen met pensioen, noem het maar op. Zo bekeken is er veel meer kennis buiten een overheids organisatie dan er binnen. Tijd om met behulp van open data samen er een betere maatschappij van te maken.
We zijn begonnen aan de verhuizing van mij schoonmoeder en dat op haar 87e. Ze verhuist niet vanwege de woning of de goede zorg die ze ontvangt, juist niet, maar ze komt nu vlak bij haar zusters te wonen. Een lastige keus want ze heeft het nu ook erg naar haar zin. Toch lijkt het me een goede keus. Dus maar weer alles ingepakt en 10 kilometer verderop weer neerzetten. Uiteindelijk heeft ze die keus gemaakt. Daarmee geeft ze antwoord op de vraag: Hoe wil ik de laatste fase van mijn leven doorbrengen? De tijd dat ouders bij kinderen kwamen inwonen is echt wel over. Hoewel ik er sporadisch nog wel van hoor. Het wegstoppen in een bejaardenhuis wordt ook ontmoedigd nu de scheiding tussen wonen en zorg wordt doorgevoerd. Mensen krijgen nu langer zorg in hun eigen omgeving.
De vraag: "hoe zie je je eigen laatste levensfase" is best lastig. Gisteravond stond ik op een feest bij een groepje te praten en toen ging het er ook over. Iemand vertelde dat de Eskimo's oudere mensen op een ijsschots zetten en ze lieten wegdrijven. Het criterium was als iemand zich niet meer nuttig kon maken. Bijvoorbeeld als iemand geen tanden meer had en dus zijn gebit niet meer kon gebruiken om de huid van zeehonden te bewerken. Reden om iemand op een ijsschots te zetten. Waarschijnlijk wel omgeven met de nodige rituelen. Dat leek een aantal mensen wel iets. Anderen gruwden er van.
Eigenlijk is het de discussie die nu ook in de maatschappij speelt. Ooit was er het beeld dat als je 65 was je naar het bejaardenhuis kon en dan hoefde je niets meer te doen. Alles werd voor je gedaan. Een tevreden oude dag. Tegenwoordig wordt er eigenlijk verwacht dat je zo lang mogelijk zelfstandig moet blijven. Je hoeft je dan niet nuttig te maken maar wel zo lang mogelijk voor jezelf kunnen zorgen. En misschien is de Eskimo benadering zo raar nog niet. Waarom zou je je niet meer nuttig hoeven maken? En dat hoeft niet altijd te gaan om werken voor geld.
Een paar weken was ik te gast bij het oude RKZ. Een oud ziekenhuis dat 34 jaar geleden is gekraakt en waar tegenwoordig 250 mensen samen wonen en daar zo hun eigen regels hebben. Je kunt daar status krijgen door je in te zetten voor de gemeenschap. Het toewijzen van een grotere woonruimte is afhankelijk van je inzet voor het geheel. Het moet je gegund worden.
De laatste levensfase bestaat nu vaak uit het rekken van leven en alles moet uit de kast gehaald worden om een leven te behouden. In het gesprek gisteren waren er een paar mensen die van het een op het andere moment iemand was verloren. Geen mogelijkheid om afscheid te nemen. Zo anders dan een lange lijdensweg waar veel tijd is om afscheid te nemen maar waar het ook voor de naasten een heftige tijd is. Het van het één op andere moment verlies hebben we als gezin meegemaakt oen mijn vader 34 jaar geleden plotseling overleed. Hij was toen 49. Dat is op een andere manier heftig. Toch is er een deel van hem altijd bij me daar kwam ik achter ik bezig was met de vraag: waarom ik de dingen doe die ik doe. Zie vorige blog. Een groot deel komt van je ouders. Daar kan je blij mee zijn of niet. Dat is een gegeven. In mijn geval ben ik er erg blij mee. Blij dat je ook een stukje weer door mag geven aan mijn kinderen. Vandaag is het vaderdag. Een mooie dag om hier even bij stil te staan. Nieko is voor zijn werk in China, we hebben zo nu en dan contact. Gemma is vandaag even thuis en had aan vaderdag gedacht. (Ee nieuwe beurs) Daarnaast was misschien wel het leukste kado, dat ze me haalde van het feest. want ik had echt wel een Bob nodig. Toch een leuke traditie, vaderdag.
Ik had me er al een poos op verheugd, de afgelopen vrijdagavond mocht ik het verhaal vertellen over waarom ik de dingen doe zoals ik ze doe. Ik was uitgenodigd om mijn verhaal te doen op het inspiratiepodium. Niet wat of hoe, maar waarom. Het is mezelf wel duidelijk maar om het te vertellen….. Waarom ik dingen doe is nooit een beslissing is met het hoofd, veel meer mijn gevoel. En het is best spannend om dat dan aan een groep vreemden te vertellen. Zo letterlijk heb ik het ook nog niet in deze blog geschreven want het is een persoonlijk verhaal. Ik durf dat prima te vertellen in besloten groep maar om het zo open op internet te zetten.
Het gaat in ieder geval over verbondenheid. Het deel uit maken van een grotere groep die hetzelfde doel hebben. En dan niet een sport team want ergens voel ik me veel meer aangesproken tot het harmoniemodel dan het conflictmodel. Ik ben totaal niet competitief ingesteld dat maakt mij ook tot een zeer gewaardeerd speler bij de tennisclub 🙂 Ik win zelden een wedstrijd maar heb wel veel lol in het spel en de beweging.
Dat is misschien ook wel waarom ik wandelen zo leuk vind. Gisteren hadden we weer de Billie Turf wandeltocht in ons dorp en de Nijmeegse 4-daagse staat er weer aan te komen. 40 kilometer is een mooie afstand die ik aan kan. Gaandeweg de wandeling ontstaat er een verbondenheid die soms voelbaar is. Allemaal mensen die dezelfde prestatie leveren. Niet in competitie maar in verbondenheid. De gesprekken onderweg kan je natuurlijk ook ergens anders hebben maar toch vind ik eerder aansluiting bij een mede wandelaar. En één groot voordeel je hebt de tijd bij 40 kilometer.
Maar het gaat verder dan wandelen, die verbondenheid. Want ik voel me ook aangesproken door de (nog onzichtbare) golf van betrokkenheid in de wereld. De extremen zijn zichtbaar in Syrie en Turkije. Het geweld krijgt daar de overhand en drukken die andere beweging uit het zicht. Maar het is er echt wel. Vaak is het de bron van de beweging. Overal in de wereld vinden mensen elkaar rond de vraag hoe verder met de aarde? Als je er naar zoekt zie je het overal. Misschien heb je dat filmpje gezien van “Trip the Light” in een vorige blog: Pinksteren en gemeenschapszin? Daarin gaat het er ook over: Het filmpje is leuk maar de tekst van lied minstens zo inspirerend:
We’re gonna trip the light
We’re gonna break the night And we’ll see with new eyes When we trip the light
I’ll find my way home On the Western wind To a place that was once my world Back from where I’ve been
And in the morning light I’ll remember As the sun will rise We are all the glowing embers Of a distant fire
Komende vrijdag hebben we het jaarcongres van Bron voor leiders. Een beweging in Nederland voor formele en informele leiders. In Groningen hebben we ook al een paar bijeenkomsten gehad. Leuke boeiende gesprekken met betrokken mensen die het verschil willen maken.
Zijn het allemaal “heppie the peppie” gesprekken? Nou nee want een ieder die met deze materie bezig is ziet ook dat er een moment komt dat het niet meer gaat op de huidige wijze (die nog uit gaat van oneindige groei). Dat er een hardhandige correctie komt. Een stille hoop dat dat over 50 jaar achter de rug is en dat er een nieuw, beter, evenwicht is. Dat alles is mooi samengevat in het volgende filmpje
Zojuist reed er een claxonnerende vrachtauto door het dorp, het eerste elftal van de voetbalvereniging is gepromoveerd. Dat heeft 10 jaar op zich laten wachten maar het is nu een feit. Leuk om al die voetballers uit hun dak te zien gaan. Misschien is voetbal (of teamsporten in het algemeen) wel het mooiste voorbeeld hoe mensen met elkaar toewerken naar een doel. Niet voor niets worden succesvolle coaches vaak gevraagd voor het bedrijfsleven. De parallellen zijn er overduidelijk. Nu is het bij sport redelijk overzichtelijk in redelijk beperkte tijd tegenstanders verslaan.
Maar hoe doe je dat als de doelen wat vager zijn en de tijd veel ruimer. Je wilt in je dorp mensen betrekken bij groenonderhoud omdat de gemeente het geld er niet meer voor heeft. Of misschien wil je iets met zorg of energie in het dorp of de buurt. In onze huidige maatschappij is tegenwoordig de eerste reactie als we geld hebben dan…. Alleen daar zit dan het probleem want geld is schaars (of het is er helemaal niet). Het moet dus door de mensen gedragen worden. En die mensen moeten min of meer hetzelfde doel nastreven. De eerste stap is dus de mensen rond dat doel elkaar laten ontmoeten. We hadden afgelopen week de ondernemersbeurs Westerkwartier. Ondernemers uit de gemeenten Marum, Leek, Zuidhorn en Grootegast kwamen bij elkaar in de herbouwde Postwagen in Tolbert. Het was erg gezellig en er werd volop genetwerkt het aantal bezoekers was niet erg groot maar gelet op de geanimeerde gesprekken werden er volop ervaringen uitgewisseld. Misschien is de naam ondernemersbeurs ook wel niet een juiste. Misschien moet het accent meer komen te liggen op hoe we als ondernemers samen op kunnen trekken. Hoe we samen dingen kunnen realiseren. En dat is meer dan wat er met beurs bedoeld wordt daar draait het om aantallen bezoekers.
De dinsdagmorgen stond voor mij in het teken van de ontmoeting met het koningspaar. Het was een geweldig leuke morgen. Wat was er een leuke sfeer en wat was onze koning belangstellend. Hij nam de regie van het gesprek en zocht duidelijk contact met dorpsbewoners. Natuurlijk is dat zijn vak maar toch. We waren er met 10 mensen uit ons dorp. Mensen die het erg leuk vonden om er te zijn. Dat geldt niet voor alle dorpsbewoners, sommigen hoefden niet zo nodig. Maar het was merkbaar dat op dinsdagmorgen iets ons allen bond. Veel, heel veel oranje fans waren om de koning en koningin te zien, te ontmoeten. Het is misschien wel het mooiste symbool wat we als land hebben. Het koningshuis en alle oranje er om heen.
Soms zou je dat wel willen vastpakken: de teamgeest in een voetbalteam, de trots op een dorp of de ondernemersgeest in een regio of dat wat ons bindt als volk. Het is allemaal niet zichtbaar maar het is er wel.
