Menu Sluiten

Maand: april 2025

Clever lijken, maar het ook zijn?

Gisteravond overkwam me iets leuks. We zaten ergens op het terras en er kwam een stel bij ons aan het tafeltje zitten. Het werd een genoegelijk gesprek, Hij Schots en zij Spaans. Het ging overal over en opeens zei ze tegen me:  “You look clever to me”. Nu heeft nog nooit iemand tegen me gezegd. Ik moest gelijk lachten en daarop zei ze: You look clever that does´t mean that you ‘re  clever! Een mooie relativering want het is me vaak voorgehouden dat ik niet naast mijn schoenen  moet gaan lopen.

Mijn interview met Jelle van Baardewijk deed om eerlijk te zijn iets met mijn ego want dat gesprek werd door 23.000 mensen bekeken. Ook daar hoorde ik dat veel kijkers mij verstandig dingen hoorden zeggen. Dus heel misschien zeg ik wel eens zinnige dingen en is het meer dan mijn uitstraling. Overigens hoorde ik ook dat veel mensen maar een klein deel hebben bekeken omdat het te lang duurde. Dus die 23.000 is ook maar een getal.

Het staat niet helemaal van los van een podcast die ik zag over gemeenschappen. Als je een gemeenschap wil vormen dan is het belangrijk om een identiteit te hebben. Dan is het niet genoeg dat je zegt “ik ben lid van” maar belangrijker dat je het ook bent. Oftewel “ik woon niet alleen in Visvliet” ik ben ook Visvlieter. Ik ben er onderdeel van. 

Je kan er uit zien als oranjefan maar dan ben je het nog niet. Het gevoel als oranje wint of verliest maakt dat je oranjefan bent. Verderop in de podcast hoorde ik dat je ook een eigen taal / woorden hebt. Dat je misschien woorden hebt voor mensen buiten de gemeenschap. Zoiets als: Mensen van de andere kant van de brug. Ze horen er wel bij maar zijn en voelen zich geen Visvlieter.

Ik kom er ook op omdat ik al heel lang naast het NOS journaal ook andere media volg en daar een totaal ander verhaal hoor. Een van die kanalen is Blackbox. In het begin moest ik wennen maar de laatste tijd waren het kwalitatief prima uitzendingen. Sinds kort is het overgrote deel van de medewerkers van Blackbox opgestapt omdat ze zich niet konden vinden in hoe het bestuur opereerde.. Ook daar is er ook iets met identiteit volgens mij. De oprichter Flavio deed het met passie, volgens zijn eigen zeggen heeft hij (grote?) fouten gemaakt. Hij trok meerdere keren het boetekleed aan. Het bestuur heeft de touwtjes in handen genomen en dat leidde tot een botsing waardoor Flavio en en veel medewerkers zijn opgestapt.

Ik zie een bestuur dat er rationeel in zit, op afstand aan het besturen is en aan de andere kant medewerkers die toch uit frustratie ontslag nemen en met Flavio een nieuw initiatief Lighthouse starten. Van beide kanten is uitgebreid de achtergrond te zien en horen op internet. De ziel is uit Blackbox en dat is het bestuur aan te rekenen in mijn ogen. Het is mij ook overkomen dat een bestuur van een stichting op afstand wil besturen en dat is wat mij betreft vaak de dood in de pot. Het worden buitenstaanders die wel een mening hebben maar verder niet meer bijdragen dan die mening. Anderen doen het werk. Iets wat al jaren in het bedrijfsleven aan de hand is met de invoering van managers. 

Ze kunnen naar buiten toe wel uitdragen dat ze de organisatie vertegenwoordigen maar ze zijn het daarom nog niet. Dat geld voor een dorp, een organisatie in de zorg of zelfs een land. Het mooiste voorbeeld is misschien wel het lied “I am Australian” van de Seekers. Luister en huiver.

Waarom slimme mensen soms struikelen over simpele dingen

Ken je dat gevoel? Je zit vol vertrouwen aan een simpele opdracht, en ineens… BAM! Je zit opeens vast. Je denkt dat je best slim bent, hoog opgeleid of misschien een indrukwekkend cv, maar toch lukt het je niet om een ​​eenvoudige taak uit te voeren. Doet ondertussen een kind van vijf het moeiteloos kan doen. Hoe kan dat? Waarom struikelen slimme mensen soms over de simpelste dingen?

De valkuil van te veel nadenken

Slimme mensen hebben een groot talent: ze kunnen complexe problemen oplossen of mooie analyses maken Maar dat talent kan ook een valkuil zijn. Wat gebeurt er als je een simpele opdracht krijgt? Je gaat meteen in de “analysemodus”. Je zoekt naar patronen, verbanden, of een diepere betekenis. Maar wat als die er helemaal niet is? Dan raak je in de war.

Neem bijvoorbeeld een simpele test: tel hoe vaak de letter “F” voorkomt in deze zin:

“FINISHED FILES ARE THE RESULT OF YEARSOF SCIENTIFIC STUDY

COMBINED WITH THE EXPERIENCE OF YEARS.”

Hoeveel “F’s” tel je? Veel mensen zeggen 3. Maar het juiste antwoord is 6. Waarom? Omdat je hersenen woorden zoals “OF” automatisch overslaan. Je leest de tekst als een geheel, in plaats van letter voor letter. En dat is precies waar het fout gaat.

Waarom kinderen het vaak beter doen

Kinderen hebben een groot voordeel: ze denken nog niet zo ingewikkeld. Ze zien wat er is, zonder er te veel bij na te denken. Vraag eens om het spel Memory met ze te spelen, en ze winnen vaak van je. Niet omdat ze slimmer zijn, maar omdat ze intuïtiever werken. Ze vertrouwen op hun kortetermijngeheugen en kijken gewoon wat er gebeurt. Volwassenen proberen strategieën te bedenken, patronen te herkennen, of – erger nog – ze overdenken elke handeling

Het zelfde geldt voor simpele raadsels. Stel je deze vraag aan een volwassene:
“Een man gaat naar een hotel en vergaart zijn fortuin. Wat is er gebeurd?”
De meeste volwassenen gaan meteen diep nadenken. “Is het een metafoor? Een filosofische vraag? Een economische crisis?” Maar een kind zegt gewoon: “Hij speelt Monopoly.” Simpel.

De kracht van eenvoud

Wat we hiervan kunnen leren, is dat eenvoud krachtiger is dan het lijkt. Slimme mensen zijn gebruikelijk om alles te analyseren, maar soms is het beter om gewoon te doen. Kijk naar wat er is, in plaats van te zoeken naar wat er zou kunnen zijn. Dat is niet alleen handig bij raadsels, maar ook in het dagelijks leven.

Denk bijvoorbeeld aan een vergadering waarin iedereen discussieert over een probleem. De meest ervaren mensen blijven maar praten, terwijl iemand met een frisse blik plotseling zegt: “Waarom doen we het niet gewoon zo?” Vaak is dat de oplossing. Ooit zat ik in een management team met 4 collega’s die allemaal academisch gevormd waren. Ze konden tijden uitweiden over een onderwerp en dan plotseling viel het stil keken ze me aan en vroegen “Jan wat zeg jij ervan, help ons meer te landen en verder te komen¨. Soms met een simpele opmerking konden we weer verder. Vaak konden we er hartelijk om lachen maar het is meer dan eens voorgevallen.

Toen ik mijn eigen bedrijf begon vroeg ik een collega me te helpen met de naam. Ze kwam met “Simply More”. Later heb ik dat vertaald naar “Veelzijdig in Eenvoud”.  Ik kijk vaak met heel veel plezier naar De Nieuwe Wereld (zie ook mijn vorige blog) vaak prachtige gesprekken en mooie analyses maar soms is het alsof ze praten over het kleed van de keizer.  Ze zien door “Het bos de bomen niet meer”.  Abstracties die in mijn ogen nergens op slaan. Of komen er domme opmerkingen over ogenschijnlijk simpele dingen die in de praktijk machtig complex zijn. Ze leven dan met hun allen op Mount Stupid. Vaak bekruipt me dan het gevoel van “wat een armoe”.