Menu Sluiten

Categorie: gemeenschap

Gemeenschappen en verandering

0 reacties
Bottom up

Gemeenschappen fascineren me enorm. Waarom? Ze spelen een cruciale rol in het vormgeven van sociale verandering. Van lokale initiatieven tot online groepen, gemeenschappen hebben de kracht om de wereld om ons heen te transformeren. In deze blog ga ik verkennen hoe gemeenschappen verandering stimuleren en welke impact ze kunnen hebben.

De kracht van verbondenheid

De verbondenheid binnen een gemeenschap kan niet worden onderschat. Wanneer individuen zich verenigen rond doelen of belangen, ontstaat er iets dat de potentie heeft om verandering teweeg te brengen. Of het nu gaat om een lokale activistische groep voor een dorpshuis of een online community die door middel van een petitie de politiek wil beïnvloeden.  De band die mensen hebben hoe los ook, is een drijvende kracht achter verandering. Ik heb het diverse keren meegemaakt. Misschien niet direct en soms is het de opmaat voor iets groters. Mensen in een gemeenschap voelen zich dan gesteund, “ik ben niet alleen”.

Lokale gemeenschappen en grassrootsbewegingen

Lokale gemeenschappen zijn vaak de voedingsbodem voor bewegingen van onderop die aanzienlijke impact hebben op de maatschappij. Of het nu gaat om het aanpakken van zwerfvuil, zorg organiseren in een dorp (zoals buurtzorg)  of andere maatschappelijke vraagstukken, de mobilisatie van burgers binnen een lokale gemeenschap kan leiden tot verandering op regionaal, nationaal, en zelfs mondiaal niveau.

Gemeenschappen en activisme

Met de opkomst van sociale media en online platforms hebben ook online gemeenschappen een steeds grotere invloed op sociale verandering. Ik ben een volger van diverse podcasts en naast dat daar veel onzin in de comments te lezen is, is het voor mij een bron van inspiratie. Zo kreeg ik een initiatief onder ogen die me aanspreekt. https://citizengo.org. Ik weet er nog te weinig van maar een aantal statements spreekt me aan. Vrijheid van meningsuitingen en vrijheid van vergaderen. (bijeenkomen). In Katwijk zagen we hoe vrijheid van meningsuiting (en demonstreren)  de vrijheid van vergaderen blokkeerde. 

Het belang van diversiteit binnen gemeenschappen

Een ander aspect dat bijdraagt aan de impact van gemeenschappen op verandering is de mate van diversiteit binnen gemeenschappen. Oppervlakkig is diversiteit binnen een gemeenschap de verschillen in sekse met alle varianten of huidskleur. In mijn ogen is dit veel te simpel. In mijn ogen is dat zo plat als een dubbeltje, een opgedrongen verhaal waar hordes mensen achteraanlopen met regenboogvlaggen. In mijn ogen gaat het veel verder dan dat. Het gaat om het hebben van leiders en dieners, mensen die hoog sensitief zijn, gezond boeren verstand, hoog theoretisch opgeleid of praktisch geschoold met veel ervaring. Mensen die de groep van binnenuit kennen of mensen met ervaring van buiten een gemeenschap. Wel moeten al de deelnemers respect hebben voor de gemeenschap en deel willen nemen. Mensen die alleen commentaar hebben worden vriendelijk uitgenodigd te vertrekken.  

Empowerment en solidariteit

Wanneer mensen zich gesteund voelen binnen een diverse gemeenschap, durven ze hun stem te laten horen en op te komen voor waar ze in geloven. Dit krachtenspel kan optreden binnen een familie, buurt, dorp, politieke partij, geloofsgemeenschap, land of zelfs wereldwijd. Kernwoord is dat er wordt geluisterd.

In essentie zijn gemeenschappen de hoeksteen van verandering. Of het nu lokaal of digitaal is, de verbondenheid en diversiteit binnen gemeenschappen dragen bij aan een maatschappij die in staat is om te evolueren en zich aan te passen aan nieuwe uitdagingen. De kracht van gemeenschappen om verandering te stimuleren is een essentieel onderdeel van een dynamische samenleving.

Verandering door gemeenschapszin het zal niet mijn laatste blog zijn over dit onderwerp.

 

Gemeenschappen, Emotie en Intimiteit: De Essentie van Menselijke Verbinding

1 reactie

Als we denken aan gemeenschappen, zien we vaak groepen mensen die samenwerken en elkaar ondersteunen. Maar wat een gemeenschap écht tot leven brengt, is iets veel subtielers: intimiteit. Het gaat niet alleen om fysieke nabijheid, maar om een emotionele connectie, en ook het delen van kwetsbaarheid en het bouwen van vertrouwen.

Wat is Intimiteit in een Gemeenschap?

Intimiteit in een gemeenschap draait om de kleine momenten die samen verhalen vormen. Het is het vermogen om echt contact te maken—of dat nu gebeurt in een dorpshuis, op een sportclub, of simpelweg tijdens een gesprek op straat. Daardoor ontstaat dat mensen de ruimte voelen om zichzelf te zijn en hun emoties te delen, zonder angst voor oordeel.

Voorbeeld: De koffie-ochtend

In een dorpshuis organiseert een vrijwilliger wekelijks een koffie-ochtend. Het is geen formeel gebeuren; mensen druppelen binnen, delen verhalen, lachen en genieten samen. Daardoor ontstaat tijdens deze ochtenden een sfeer van vertrouwen. Een alleenstaande ouder voelt zich gesteund, een oudere buur vindt gezelschap, en afgekeurd iemand heeft even vertier. Dit zijn geen spectaculaire momenten, maar ze creëren de intimiteit die een gemeenschap hechter maakt.

Emotie als Sleutel tot Intimiteit

Emoties verbinden mensen. Zowel gedeelde vreugde als gedeeld verdriet kan een gemeenschap versterken.

Voorbeeld: Een buurt die samen rouwt

In een kleine gemeenschap overlijdt een dorpsgenoot onverwachts. Zijn verlies raakt iedereen. Mensen zoeken elkaar op met verhalen over haar leven. Tijdens die bijeenkomst voelt iedereen een diepe verbondenheid. Het is de gedeelde pijn en de gezamenlijke steun die deze gemeenschap dichter bij elkaar brengt.

Voorbeeld: Samen vieren

Tijdens een dorpsfeest danst een divers gezelschap op de muziek. Jong en oud, mensen met verschillende achtergronden, lachen en genieten samen. Een spontane groepsfoto vangt het moment. Deze gedeelde vreugde, maakt een blijvende herinnering en verstevigt de onderlinge banden.

Hoe Intimiteit een Gemeenschap Versterkt

Wanneer intimiteit een plek krijgt in een gemeenschap, ontstaat er een veilige ruimte waarin mensen durven te zijn wie ze zijn. Dit kan leiden tot:

  • Diep begrip: Mensen leren elkaar écht kennen. Bijvoorbeeld wanneer een buurman met een beperking zijn verhaal deelt en zijn behoeften bespreekt tijdens een bijeenkomst.
  • Betrokkenheid: Intimiteit inspireert actie. Wanneer een moeder zich gehoord voelt over het gebrek aan speeltuinen in de buurt, ontstaat er een bewonersinitiatief om dit aan te pakken.
  • Veiligheid: In een buurt waar mensen elkaar vertrouwen, voelen kinderen zich veilig om buiten te spelen, en durven ouderen elkaar om hulp te vragen.

Het Risico van het Vermijden van Intimiteit

In gemeenschappen waar intimiteit ontbreekt, ontstaat een gevoel van eenzaamheid of vervreemding.

Voorbeeld: De ‘stille straat’

In een straat waar bewoners elkaar nauwelijks groeten, voelt iedereen zich op zichzelf aangewezen. Een nieuwe buurvrouw probeert contact te maken door een praatje te maken bij de brievenbus, maar krijgt alleen korte antwoorden. Er ontstaat geen verbinding. Het gevolg? Mensen blijven vreemden voor elkaar, en het potentieel voor een ondersteunende gemeenschap blijft onbenut.

Bouw aan Intimiteit, Bouw aan de Toekomst

Het creëren van intimiteit vraagt om bewuste acties en kleine gebaren.

  • Luister naar elkaar: Neem de tijd om echt te horen wat iemand zegt, of het nu gaat om een klacht of een succesverhaal.
  • Creëer ontmoetingsplekken: Een bankje in een park, een buurtbibliotheek, of een gezamenlijke tuin kan een plek worden waar intimiteit groeit.
  • Wees kwetsbaar: Deel iets persoonlijks, want kwetsbaarheid nodigt anderen uit om hetzelfde te doen.

Voorbeeld: Het delen van een verhaal

Tijdens een buurtbijeenkomst vertelt een inwoner hoe ze worstelde met eenzaamheid na haar verhuizing. Haar eerlijkheid raakt anderen en opent de deur voor meer verhalen. Binnen een paar maanden wordt ze actief betrokken bij meerdere buurtactiviteiten en groeit er een gevoel van thuis.

De Onzichtbare Draad

Intimiteit is de onzichtbare draad die gemeenschappen samenbindt. Het verbindt mensen niet alleen op praktisch niveau, maar ook in hun hart. Wanneer we ruimte maken voor intimiteit, ontstaat er een gemeenschap die niet alleen samenwerkt, maar ook samen voelt.

Laten we de tijd nemen voor die koffie-ochtenden, de gedeelde momenten, en de kleine gesprekken bij de voordeur. Daar, in de kern van menselijke interactie, ligt de kracht om gemeenschappen echt te laten bloeien.

Gemeenschappen

0 reacties

Mijn blog gaat heel vaak over gemeenschappen. Dat fascineert me enorm. Juist in een tijd waar individualisering hand over hand toe neemt, zijn gemeenschappen in mijn ogen een gezond tegengif. Niet dat gemeenschappen heilig zijn juist niet. Want gemeenschappen kunnen ook erg knellen. Denk alleen maar aan sektes waar soms mensen letterlijk uit moeten ontsnappen.

De vrijheid van het individu is een groot goed. Het kunnen worden wat je wilt, is tegenwoordig de heilige graal. Op zoek naar wie je bent en nog belangrijker wie je wilt zijn. En als dat allemaal niet lukt wacht de teleurstelling. Social media staan bol van de “geluksmomenten”. Soms zie ik mensen stralend een selfie nemen om vervolgens chagrijnig te kijken als dat moment voorbij is. Het levert mij gesprekken op bij de telefonische hulplijn waar ik vrijwilliger ben.  Eenzaamheid en “niet worden gezien” is daar een veel voorkomend onderwerp van gesprek.

Vaak vraag ik dan hoe iemand woont en of ze regelmatig mensen spreken. Dat is zelden het geval. Geen lid van een vereniging of kerk. Ik hoor wel regelmatig iemand die lid is van de sportschool. Maar dan wel een sportschool die 24 uur per dag open is en de deelnemers met oortjes in aan het sporten zijn. Eenzaamheid ontstaat vaak ook door ruzies waardoor families uit elkaar zijn gevallen. Corona heeft daar ook erg aan bijgedragen en omdat we niet meer mochten bijeen komen. Daardoor zijn veel verenigingen gestopt.

Verenigingen hebben moeite vrijwilligers te vinden. Voor een eenmalige actie lukt dat meestal nog wel maar iemand voor in het bestuur vinden is lastiger. Al jaren ben ik vrijwilliger in diverse besturen en merk ook dat het allemaal zakelijker wordt. Er is zelden ruimte voor de persoonlijke noot. Nu ben ik gezegend om in een klein dorp te wonen waar het nog overzichtelijk is. We hebben gelukkig nog tradities waar we elkaar ont-moeten. Bewust elkaar tegenkomen zonder dat we iets van elkaar moeten. 

Tradities brengen vaak mensen bij elkaar: Paasvuur, Carbit schieten, Straten volleybal, buurt BBQ, verjaardagvisite bij de buren, een toneelvoorstelling of Nieuwjaar revue in het dorpshuis. Kan je in deze gevallen spreken van een gemeenschap? In mijn ogen mist er nog iets om van een gemeenschap te spreken. Dat zou wel eens kunnen zitten in dat streepje in ont-moeten. Waarom ga ik naar de bijeenkomsten? Om te ontmoeten! Misschien juist omdat ik dat van mezelf moet. Omdat ik graag onderdeel wil zijn van iets, er bij willen horen. Zodra dat streepje verschijnt verdwijnt de gemeenschap. 

Natuurlijk is iedereen vrij om zich van alles niets aan te trekken. Gewoon naar een festival om met duizenden uit het dak te gaan. Extreem uitgedost in welke gendervorm dan ook. Helemaal jezelf kunnen zijn. Maar als dat het enige is dan mist er in mijn ogen iets. Waar wordt je “echt gezien en nog belangrijker gehoord?” Niet gezien door die bijzondere outfit maar gezien als mens onder die kleding. Of juist gehoord. Dat maakt het werken aan de telefonische hulplijn zo bijzonder. Gesprekken die soms erg persoonlijk zijn. Er is even contact, vertrouwelijk, anoniem, een intiem moment met ons beiden. Ergens las ik dat een gemeenschap ook iets intiems iets vertrouwelijks in zich heeft. Een mooie gedachte om in een volgende blog eens te gaan verkennen.

De ontwikkeling van Gemeenschappen in Landelijke Gebieden: Een Verhaal van Verbinding en Veerkracht

0 reacties

Het ontwikkelen van gemeenschappen in landelijke gebieden is een fascinerend proces dat diep geworteld is in de geschiedenis en cultuur van ons land. Het is een verhaal van veerkracht, samenwerking en innovatie dat zich blijft ontvouwen te midden van veranderende tijden en uitdagingen. Wat mij betreft een hoopvol gegeven.

In het hart van elk landelijk gebied liggen de gemeenschappen die het weefsel vormen van het sociale landschap. Deze gemeenschappen zijn vaak gebouwd op een fundament van gedeelde waarden, tradities en een sterke verbondenheid met het land. Maar net als de natuur zelf, zijn ook deze gemeenschappen onderhevig aan verandering en evolutie.

Een van de opvallendste trends in de ontwikkeling van landelijke gemeenschappen is de toenemende diversiteit. Vroeger waren homogene dorpsgemeenschappen de norm. Nu zien we nu een groeiende mix van mensen uit verschillende achtergronden en levensstijlen die zich in landelijke gebieden vestigen. Deze diversiteit brengt nieuwe perspectieven en ideeën met zich mee, en verrijkt het sociale weefsel van landelijke gemeenschappen.

Een ander belangrijk aspect van de ontwikkeling van landelijke gemeenschappen is de rol van technologie. Hoewel landelijke gebieden vaak worden geassocieerd met rust en traditie. Ze zijn ook steeds meer verbonden met de bredere wereld door middel van technologische vooruitgang. Internetverbindingen, mobiele communicatie en e-commerce hebben het mogelijk gemaakt voor mensen in landelijke gebieden om te profiteren van de voordelen van de digitale revolutie, zoals thuiswerken, online onderwijs en toegang tot wereldwijde markten.

Tegelijkertijd brengt deze toenemende verbondenheid ook uitdagingen met zich mee, zoals de dreiging van sociale isolatie en het verlies van traditionele ambachten en vaardigheden. Het is belangrijk voor landelijke gemeenschappen om een evenwicht te vinden tussen het omarmen van nieuwe technologieën en het behoud van de unieke cultuur en identiteit die hen maken.

Ten slotte is er de voortdurende uitdaging van economische ontwikkeling. Hoewel landelijke gebieden vaak worden geassocieerd met landbouw en traditionele ambachten, zijn ze ook steeds meer afhankelijk van andere sectoren, zoals toerisme, dienstverlening en technologie. Het is belangrijk voor landelijke gemeenschappen om een divers en veerkrachtig economisch ecosysteem te ontwikkelen dat hen in staat stelt om te gedijen te midden van veranderende economische omstandigheden.

Al met al is de ontwikkeling van landelijke gemeenschappen een dynamisch en complex proces. Het wordt gekenmerkt door een mix van traditie en innovatie, continuïteit en verandering. Terwijl deze gemeenschappen zich blijven aanpassen aan nieuwe uitdagingen en mogelijkheden. Het is essentieel dat ze vasthouden aan de kernwaarden die hen definiëren. Verbinden, gemeenschapszin, veerkracht en een diepgewortelde liefde voor het land.

 

 

 

Het Succes van de Commons

1 reactie

Gisteren stond het in het teken van de Commons. De VPRO Tegelicht Meetup in Pakhuis de Zwijger over “Ons Gemeengoed”. De uitzending sluit 100% aan bij waar ik dagelijks mee bezig ben: “De Coöperatieve gedachte”. Best wel een eer dat ik bij de meetup mijn verhaal mocht vertellen. Voor een zaal vol met mensen mocht ik vertellen over wat het met mensen doet als de overheid het aan de markt overlaat en de markt faalt.

 

Natuurlijk gaat het bij mij dan vaak over glasvezel. Ik kan me nog kwaad over worden als ik zie wat er in Groningen gebeurt. Adressen in het bevingsgebied die minder dan 30Mb/sec hebben krijgen een aanbod van een commerciële partij die ze 50Mb/sec of 100Mb/sec aanbiedt. Die commerciële partij heeft 10 Miljoen gekregen (hoeft niet terug) om adressen in het bevingsgebied te ontsluiten. Hoogstwaarschijnlijk draadloos en dat mag. Krijgen ze dus nog steeds een pisstraaltje. In Drenthe kunnen adressen 1000Mb/sec krijgen. Hoezo het bevingsgebied vooruit helpen.

 

Maar je zult maar 32M/sec hebben dan val je buiten de boot. Ik zag een reactie van iemand die dat overkwam. “en zo zitten we met de gebakken peren…. Wij zullen de komende jaren geen snel internet ‘krijgen’. We zijn grijsgebied en de commerciele partij heeft besloten dat 30 mbpsgenoeg voor ons is. Wij zitten door eigen ingreep nu op 60 ( met koperdraadje) maar minimaal 100 (snel internet) zullen wij niet halen. Op de dijk wel in het dorp niet. Hierdoor liggen onze plannen stil, zitten gasten met vertraagd internet en heeft de overheid liggen slapen… “

 

En de rest van Groningen moet op het bevingsgebied wachten. Zelf doen is dus een optie. Niet gemakkelijk en dat zelf doen levert gedoe op. En dat is precies daar waar het om draait. Tine de Moor (hoogleraar sociale geschiedenis en expert op het gebied van burgercollectieven) was ook bij de meetup en ze is duidelijk:  “in de samenwerking met de overheid liggen kansen”. Ik kijk er iets anders tegenaan. Bij een Common gaat het niet alleen om consumeren maar er wordt ook iets verwacht van de deelnemers: inzet, geld of in ieder geval betrokkenheid. De overheid heeft vaak de neiging om drempels weg te nemen. Bijvoorbeeld bij een glasvezel initiatief hoeven mensen geen eigen inleg of extra maandbedrag te betalen. In mijn ogen zo fout als het maar enigszins kan. Zo kweek je consumentisme en geen betrokkenheid. Potentiële deelnemers merken geen verschil tussen consumeren en participeren. En er is wel degelijk een verschil.

 

In de uitzending gaat het ook over The Tragedy of the Commons, de tragedie van de Meent. De gemeenschappelijke weide die overbegraasd wordt omdat iedereen meer vee toelaat dan de meent kan verdragen. De economische mens zal altijd meer nemen dan strikt nodig. Wat een sneu wereldbeeld. Met vertrouwen en het stellen van regels kan het dus wel. Dat bewijzen commons als eeuwen er zijn nog veel voorbeelden in het buitenland. Ook in Nederland kennen we broodfondsen die over het algemeen goed draaien. Het succes van de Commons. Ja er zijn wat regels die je met elkaar moet afstemmen maar het kan wel. Ik zie het overal om me heen. Zorg er wel voor dat er geen “bestuurders” in je initiatief zitten zei iemand laatst tegen me. Dat is het begin van het eind. In mijn woorden mensen die anderen vertellen wat ze moeten doen zonder zelf een inspanning leveren anders dan dat ze kunnen “besturen”. Want dat kunnen ze zo goed en de volgende stap is dan dat ze een bonus willen omdat ze zo goed kunnen besturen. Brrrr.

En de overheid? Die kan meedoen alleen niet bepalen en dat is nu net wat er in Groningen is gebeurd. In de provincie Drenthe hebben ze dat begrepen. Hoewel ze daar ook nog soms denken dat participatie te vangen is in een project. Als iets me gisteren duidelijk is geworden. Particpatie en Commoning is een proces. Fantastisch om mee te maken. En ja soms is er gedoe. Is er falen maar dat doet de markt ook regelmatig.