Menu Sluiten

Categorie: gemeenschap

De coöperatieve gedachte

Om het simpel te houden deel ik de wereld voor mij vaak in 2 verschillende groepen mensen:

 

  • zij die uitgaan van de commerciële aanpak: het moet altijd iets opleveren. Winst, een groter aandeel. Return on investment. Daarbij horen kreten als What’s in it for me, Win-win, winstmaximalisatie,
  • Zij die uitgaan van de coöperatieve gedachte. Als je het samen doet, levert het  voor iedereen wat op. Je inzetten voor een groter geheel.

 

Mensen die me kennen weten dat ik een warm voorstander ben van het 2e. Inmiddels heb ik prachtige voorbeelden gezien van hoe het anders kan dan door geld gedreven dingen doen. We organiseren zo nu en dan een Meetup rond een VPRO Tegenlicht uitzending. Komende zondag gaat het over “ons gemeengoed”.

 

Het gaat dus over waar ik me dagelijks mee bezig hou. De overheid laat iets over aan de markt en de markt pakt het niet op. Dan gaan we het zelf doen. Ooit was dat gewoon in onze maatschappij maar dat zijn we allemaal verleerd. Hoewel…. tegenwoordig komen steeds meer mensen in actie rond energie zorg, onderwijs of mijn vakgebied snel internet.

 

Het belooft een prachtige uitzending te worden over burgers die zelf initiatief nemen en een overheid die daar niet goed mee kan omgaan.

 

Woensdag 5 april is er in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam een meet-up over de uitzending en ik ben uitgenodigd daar een bijdrage te leveren. Ik heb er nu al zin in. Dus allemaal zondag kijken of woensdag naar Amsterdam. OF over een paar week in Groningen want daar gaan we ook zelf een meetup houden over dit onderwerp.

 

Meewerken aan een gemeenschappelijk doel

Mensen die me kennen, weten dat ik me vaak inzet voor iets wat een groter geheel dient. In het bestuur van dorpsbelangen, in de kerkenraad, in het schoolbestuur, bestuur van het ICT Platform of in het bestuur van Breedband Westerkwartier.

Juist wat bijdraagt aan een mooiere wereld, dat boeit me. Soms kom je dan mensen tegen die juist gaan voor een gezonde businesscase. Op zoek naar een goed verdienmodel. Hoe kan ik er aan verdienen? What’s in it for me? Allemaal prima natuurlijk maar wat doe je als je niet het optimale krijgt. Je wordt er wel beter van alleen je hebt niet het ideale te pakken. Je levert iets in voor het grote geheel. Hoe gaat het als je er niet in mee gaat het hele feest niet door gaat?

 

Het lijkt een beetje op de vraagbundeling van glasvezel in het buitengebied. De internetsnelheid laat vaak te wensen over. Als iedereen meedoet in een coöperatief verband is het goed mogelijk zelf een glasvezelnetwerk aan te leggen. Het wordt op veel plaatsen gedaan in Nederland. Wekelijks sta ik voor bewoners van een regio die problemen ervaren met internet. Maar hoe overtuig je mensen die nog niet zo nodig hoeven, omdat ze het draadloos willen oplossen of tevreden zijn met de kabelaansluiting?

 

Ik zag een video van Air Blue een luchtvaartmaatschappij die 150 passagiers een gratis verzorgde vakantie aanbood naar een bestemming van hun keus. Er was alleen één maar. Ze moesten wel met elkaar dezelfde bestemming kiezen. Lukt het niet dan ging de reis niet door. Ze kregen de keus zolang het vliegtuig op kruishoogte vloog. Ze moesten de keus gemaakt hebben zodra de landing werd ingezet.

 

Het lukte, maar er moest wel behoorlijk overlegd worden. De bestemming werd Costa Rica. Best wel bijzonder. Hoe vaak kunnen wij niet tot een overeenstemming komen? Er zullen ongetwijfeld mensen tussen gezeten hebben die een andere bestemming gewild hadden.

 

Eigenlijk zou ik daar nog wel meer van willen weten. Hoe krijg je mensen samen achter een plan. Niet dat ik daar helemaal niets van weet. Je kunt het zelfs mijn vak noemen. Mensen achter een gemeenschappelijk iets krijgen. Het gaat vaak om een duidelijke behoefte / wens. Deelnemers moeten dezelfde behoefte voelen. Ze moeten kunnen overleggen en standpunten uitwisselen, elkaar overtuigen. Tot zover doen we het ook bij vraagbundeling trajecten. Het grote verschil is dat het mensen geld kost. Toch kan er in coöperatief verband de diensten aangeboden worden die even veel kosten of zelfs goedkoper zijn dan bij commerciële partijen. Het voordeel is dat niet 100% hoeft meedoen. 70% is vaak voldoende.

Niet iedereen voelt de behoefte een snelle internetverbinding te hebben, vaak is de noodzaak nog niet aanwezig. Best een uitdaging maar juist in kleine kernen lukt het steeds vaker om de benodigde percentages te halen. Met elkaar een eigen netwerk. Dat levert dan een positieve drive op. De afgelopen week ging bij mij in de buurt de schop in de grond voor de aanleg van een eigen glasvezelnetwerk. Een prachtig resultaat voor het project “de Kop Breed”. Ik hoop dat er nog veel zullen volgen.

 

Gemeenschapszin uitoefenen

comminingVorige week waren we bij een bijeenkomst: the Art of Commoning. Die titel laat zich lastig vertalen. En het bleef lang onduidelijk wat commoning eigenlijk is. Het is eerder een werkwoord dan een zelfstandig naamwoord. Ik weet dat het vaag klinkt  maar misschien is het met een voorbeeld uit te leggen. The commons waren in het verleden een gemeenschappelijke weide in een dorp. In het Nederlands heette het een Meent. Zo’n Meent was een gezamenlijke bezit en een gezamenlijke verantwoordelijkheid. In onze maatschappij en ons huidige denken maken we hier een taakverdeling voor. Jantje is verantwoordelijk voor het één, Pietje voor het ander en daar zien we dan ook goed op toe. Zo was dat vroeger niet. Iedereen droeg een steentje bij. Dat zijn we in onze maatschappij kwijt geraakt.

 

In sommige culturen is het nog wel ingeburgerd en mensen die daar leven kunnen vaak niet begrijpen waarom wij het zo anders regelen. Daar is het een goed gebruik dat iemand meer krijgt als hij of zij het harder nodig heeft. Of anders verwoord: iemand doet een grotere inspanning als hij of zij voelt dat dat nodig is. Gemeenschapszin uitoefenen dus

 

Vandaag ontmoette ik iemand die recentelijk in een vluchtelingen kamp was geweest met vluchtelingen uit Syrie. Hij had daar met iemand gesproken die in een tentje in een kamp woonde bij een boer op het erf. De persoon moest voor die plek iedere dag bij de boer aan het werk. Voordat hij vluchteling werd was de persoon in kwestie een notaris. De boer maakte zwaar misbruik van de situatie. Volledig voor de boer aan het werk voor een paar vierkante meter en een beetje water.

 

Blijkbaar is het uitbuiten van een situatie (het tegenovergestelde van commoning) iets wat er makkelijk in sluipt. Maar de vraag is: “hoe krijgen we het er weer uit”. Daar ging het vorige week over. De kunst van het uitoefenen van gemeenschapszin.

Iets waar we als maatschappij deze mee geconfronteerd worden. Want is een gemeenschap een dorp, een wijk, een stad, een land of de mensheid?

Samenwerken als musiceren

IMAG0618 (1)We hadden een leuke dag gisteren op ons dorp. Het was het 777CC Music Xperience ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van muziekvereniging Concordia. Ze mikten op 777 muzikanten die samen zouden spelen. Die waren er niet maar er waren wel een paar honderd die samen een stuk speelden waar de geschiedenis van ons dorp in was verwerkt. Zelf heb ik 14 jaar bij Concordia gespeeld en ik kreeg een aantal keren de vraag waarom ik niet mee deed. Daar heb ik wel aan getwijfeld maar  echt een goede muzikant was ik nooit. En als ik het zo hoorde was het een goede beslissing want het is jaren gelden dat ik speelde en om nou te gaan playbacken. Het was mooi piekevel. (kippenvel)

 

Toch kan ik me herinneren dat toen ik nog speelde het me heel vaak piekevel (kippenvel) gaf om een mooi stuk te spelen. Als ik nog weer opnames van het Wereldmuziek concours hoor waar ik 2 keer aan mocht meedoen voel ik mezelf daar weer lopen. Ook bij sommige koraalliederen brom ik nog graag de baspartij mee.

 

Wat maakt dat in mij los? Niet alleen de mooie klanken want soms is er wel eens iets niet helemaal zuiver maar juist het gevoel dat er een moment is dat mensen elkaar vinden in harmonie.  Hetzelfde gevoel om met 40.000 mensen Nijmegen te lopen. Of met een groep mensen bezig te zijn met dingen in het (leukste) dorp of de ontwikkeling van een regio. Dat samen muziek maken vraagt ook wel luisteren. Horen of je zelf zuiver speelt maar nog meer luisteren en jouw spelen aanpassen aan de rest. Weten wanneer je een solopartij hebt of wanneer je rust hebt. Natuurlijk staat de muziek op papier en er is een dirigent. Maar als er echt gemusiceerd wordt lijkt de rol van de dirigent niet meer dan het bijeenbrengen en aangeven wanneer er begonnen wordt en de maat slaan.  Maar meer nog, hij of zij weet waar de moeilijke stukken zijn en waar muzikanten even aandacht nodig hebben dat gebeurt door oogcontact. Of juist non verbaal een ingehouden of juist brede lach als een solo of voor een muzikant moeilijke deel goed uit de verf komt.

 

Wat is dan het begrip samenwerken een plat begrip. Het wordt in het bedrijfsleven vaak gebruikt om dingen met het hoofd op elkaar af te stemmen. Planningen en afspraken te maken die na een korte tijd al niet meer haalbaar zijn of de omstandigheden zijn veranderd. vervolgens moet er veel overlegd worden om dat uit te leggen en uit te zoeken. Maar het leven gaat door. Wat zou het mooi zijn als werken net als musiceren het naar elkaar luisteren is. Gewoon je ding doen maximaal luisteren naar anderen en erop vertrouwen dat de anderen ook een mooie uitvoering willen geven.

 

Ik zat ooit eens in een training waar het ging over managementstijlen. Aan het eind kregen we van de trainster een klein aandenken met een verhaaltje erbij. Ieder een eigen beeldje van een muzikant met een uitleg. Tot mijn grote verbazing kreeg ik een beeldje van een dirigent. Toen niet wetend waarom. Één ding is duidelijk ik ben geen muzikant. Dat was ik ooit wel en met heel veel plezier kijk en luister ik naar opnames van het Wereld muziek concours 1985 waarin we een eerste prijs wonnen. Het was een toptijd voor Concordia.

 

 

Nu voel ik me inderdaad meer een dirigent. Het bijeenbrengen van mensen, zorgen dat ergens aan begonnen wordt, de uitvoering zelf bemoei ik me niet veel mee. Even contact met iemand die dat nodig heeft, soms niet meer dan oogcontact. Oh ja en soms als het helemaal verkeerd gaat gewoon afslaan en het bespreken de draad weer oppakkend.

 

Pé Daalemmer en Rooie Rinus presenteerden de 777cc Experience en gaven na afloop een optreden. De stroom viel uit. Het mooiste wat er kon gebeuren. “Kom allemaal even dicht tegen het podium aan staan” was hun reactie. Het werd een fantastisch optreden. Veel interactie met het publiek, ook een paar keer waren ze de tekst kwijt maar dat bracht alleen maar meer sfeer. Wat hebben die twee genoten van het publiek en wij van hen. Het spatte eraf. En dat alles gewoon bij de bult bij ons op het dorp geen vaste voorzieningen gewoon een grasveld.

 

 

Gemeenschapszin en ontmoeting met de koning

Het schrijven aan deze weblog is altijd een mooi moment van bezinning. Het begon 9 jaar geleden als een soort dagboek maar langzamerhand gaat het steeds vaker over wat me bezig houdt, veel meer dan wat ik doe en beleef. De vorige weblog over Pinksteren en gemeenschapszin  is bij mij nog wel een poosje blijven hangen. Want er is voor mijn gevoel een beweging gaande die lang niet altijd zichtbaar is.

 

Zo nu en dan zijn er acties waarbij duidelijk wordt dat er ontastbare dingen zijn die mensen toch binden. Mooie voorbeelden zijn de straatfeesten of op iets grotere schaal dorpsfeesten. En nu zijn er weer verkiezingen van het leukste dorp van Groningen. Ruim 70 dorpen hebben zich weer aangemeld en daar gaat weer een stuk betrokkenheid van uit. De deelnemende dorpen krijgen vast dat gevoel weer. Trots zijn op je dorp en op het Groninger zijn. Als het Nederlands elftal speelt of Anouk zingt over vogels is dat gevoel bij veel mensen er ook. Voor veel mensen is dat een stukje van Nederlander zijn.

Komende dinsdag komt het koningspaar naar Leek en daar zijn we als finale dorpen van de verkiezing van het leukste dorp 2011 uitgenodigd om met 10 inwoners per dorp ons te presenteren. Wat een eer.  We mogen ons dorp promoten. Oei dat is wel wat lastig, promoten hoe / waarvoor? We hebben geen grootse dingen als een klooster, een oude kerk, eeuwenoude gebruiken of andere bijzonderheden.  Maar het weinige dat we hebben is elkaar. Of misschien beter: met elkaar hebben we een hoop. Zo gaan we ons ook maar presenteren. 10 mensen die trots zijn op ons dorp en het een reuze eer vinden de koning en koningin te ontmoeten.  We willen graag vertellen wat ons dorp bijzonder maakt. Dat we met elkaar verbonden zijn omdat we bij elkaar wonen en een aantal dingen delen. Wat is het dan mooi om een de gelegenheid te hebben te spreken de Koning en Koningin. Met mensen die door geboorte de opdracht hebben symbool te staan voor die verbondenheid. En als ik het vraaggesprek op TV goed heb begrepen voelen ze dat ook zo en willen ze dat ook zo gaan invullen. Ik hoop dat ze even bij ons blijven staan om het daar met mijn dorpsgenoten over te hebben. De 10 mensen die in Leek  zijn, hebben zich ingezet voor de verkiezing van het leukste dorp. Daar waren ze absoluut niet uniek in dat waren er heel erg veel. We moesten 10 namen opgeven en deze mensen hebben zich op de achtergrond verdienstelijk gemaakt. En wat vinden ze het leuk de Koning en Koningin te ontmoeten.