Menu Sluiten

Collectieve wijsheid

0 reacties

Kijkend naar mieren of naar bijen wat zijn wij mensen dan stumpers. Mieren die van die prachtige bouwwerken kunnen maken of een bijenvolk wat ook prachtige bouwwerken kunnen maken. Ze hebben een collectieve wijsheid waar we met verwondering naar kunnen kijken. Ze hebben geen briljante CEO of een visionaire leider.

 

Het gebeurt niet zo vaak dat wij als mensen bewust gebruik maken van de collectieve intelligentie. (ik denk eigenlijk nooit, hoe zou dat moeten?) We hebben als mensen iets ontwikkeld wat meer gebaseerd is op een competitiemodel. En dan ook nog op gebieden die er het minst toe doen. Wie kan het hardst lopen, Wie is er het sterkst of slimst, wie kan er het meeste geld verdienen. Vaak komen uit dit soort competities leiders voort. Die leiders krijgen aanzien en hun mening en visie wordt al snel overgedragen. Ergens hebben we bedacht dat in veel gevallen meerderheid van stemmen het beste resultaat oplevert. Er zijn ook andere manieren die toch vaak gebaseerd zijn op stemmen. Bijvoorbeeld dat iemand een veto kan uitspreken. Bijvoorbeeld bij de sociocratisch organiseren. Toch is er zoiets als slimme menigten, “The wisdom of the crowds”. Collectieve intelligentie.Maar hoe werkt dat?

 

Gisteren was ik bij de bijeenkomst van de Dali Lama. Een happening in Rotterdam waar 10.000 mensen kwamen luisteren naar de wijsheid van de geestelijk leider van Tibet. Heel veel wijze woorden. Mooi was de oproep toe te werken naar een seculiere maatschappij. Niet een maatschappij anti religie maar een maatschappij waarin er niet één zaligmakende religie is. En zeker niet waar de religieuze instituties macht hebben. Meer uitgaand van universele waarden die in iedere religie terug te vinden zijn liefde, verbondenheid, compassie etc.  

 

Zijne heiligheid is ook maar mens want hoe hij Erica Terpstra neerzette en ook de vertaalster toesprak was niet echt respectvol. Het duidelijkst kwam het aan de orde toen de vertaalster de opmerkingen van de Dalai Lama over het postuur van Erica Terpstra moest vertalen en er zichtbaar door van haar stuk was. Het werd overduidelijk voor mij wie daar het best meester over zichzelf was. Dat was niet de Dalai Lama. Bewonderenswaardig was hoe ze de vertaling gedurende de hele dag deed.

 

Er was de mogelijkheid om vragen te stellen. Een vraag was als we nu met 10.000 mensen tegelijkertijd mediteren en bidden om wereldvrede zou dat helpen? Het antwoord was “het zal vast iets bijdragen en we kunnen na afloop wel even een mediteren”. Hmm Jammer want ik ben er van overtuigd dat als we met 10.000 mensen respectvol met elkaar in gesprek gaan vertrouwend op de collectieve wijsheid, dan ligt daar een sleutel voor een echte verandering. Maar dat is niet de wereld van de geestelijk leider die met een groot gevolg en onder politie bewaking naar Ahoy werd gebracht. Er stonden wel 100 mensen te protesteren op de stoep tegen de Dalai Lama. Toch bijzonder.


Ik hoor de mensen van Occupy nog roepen: “No Hero’s”. Occupy was zo raar nog niet.

4 mei

0 reacties

Zo op de avond van 4 mei wordt je met de neus op de feiten gedrukt wat mensen elkaar kunnen aandoen. Natuurlijk het staat in het teken van dodenherdenking. De slachtoffers die gevallen zijn in de 2e wereld oorlog. Door de loop van de jaren is het verbreed. Sinds 1961 wordt officieel een ruimere definitie gehanteerd die alle oorlogsslachtoffers of omgekomenen sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog omvat.

 

Sinds een paar jaar is de viering op ons dorp weer meer onder de aandacht bij de bewoners en worden de basisschoolkinderen er actief bij betrokken. Een aantal kinderen droegen een gedicht voor. Het waren gedichten over de oorlog.  Soms denk ik wel eens dat er zo ook een eenzijdig beeld gegeven wordt van een oorlog. Soms gaat het over goed en fout zijn in een oorlog. Maar wat is goed en wat is fout.

 

Als ik zie wat er ergens anders op de wereld zich afspeelt. Het westen vindt hun opvatting vaak superieur aan anders denkende volken. We maken tegenwoordig als “het westen” gebruik van zeer ingenieuze wapens. De drones die tegenwoordig worden gebruikt zijn ook onmenselijke wapens. Voor de tegenstanders nauwelijks waar te nemen. Opeens worden mensen met een druk op de knop van de andere kant van de wereld omgebracht. En dat alles omdat wij als het westen het  “het beste met de wereld voor hebben”.

 

Eigenlijk begint het bij de situatie dat de ene mens zich beter dan een ander mens voelt. En dat begint al in gesprekken van mens tot mens. Soms hoor je dat iemand zich superieur zich opstelt tegenover iemand anders. Dit omdat hij of zij meer geleerd heeft of gewoon beter uit zijn of haar woorden kan komen. Soms ook omdat hij of zij het vanwege een hogere positie in een bedrijf kan afdwingen. Soms geeft geld aanleiding om je boven iemand anders te stellen. Of het kan ook zijn omdat iemand anders fysiek sterker is. Maar als het gaat om mens zijn, is iedereen gelijkwaardig. We komen allemaal op dezelfde manier op de wereld, met niets. En we vertrekken ook weer met lege handen.

 

De 4 mei viering is een groot goed. Opdat wij niet vergeten, 2 minuten stilstaan bij mens zijn.

 

Zitten we te wachten op visionairs?

0 reacties

Waar de wereld op zit te wachten zijn mensen met een sterk visie! Tenminste dat was wat ik hoorde de afgelopen week. Maar iemand anders  zei er gelijk achteraan: daar ben ik het niet mee eens. Er ontstond een prachtig mooi gesprek. Over hoe de wereld op dit moment in een crisis is en er eigenlijk niemand meer is die weet hoe het zou moeten. De rijken beschermen hun bezittingen en zorgen er voor dat het armere deel steeds minder krijgt De visie is dus niet van de rijken te verwachten en de armen krijgen er niet de ruimte voor.

 

Een mooie vraag. Hebben we nog mensen nodig die ons de weg moeten wijzen? Dat is wel wat we tot nu toe als mensheid hebben gedaan. Koningen, keizers, kasteelheren, CEO’s,  priesters, dominee’s en andere mensen die boven andere mensen gesteld waren. Klopt dat wereldbeeld eigenlijk wel? Is het echt zo dat sommige mensen het recht hebben om te weten en bepalen wat goed is voor andere mensen? In het dierenrijk is dat anders geregeld. Bij mieren vissen en spreeuwen is er niet een leider en toch kunnen ze de mooiste figuren en bouwwerken maken.

 

Misschien is de vraag of we wel visionairs nodig hebben wel wat te idealistisch. Toch begin ik steeds meer te geloven dat er soms maar wat al te gemakkelijk mensen aan de kant worden geschoven. Al te snel bouwen we een beeld van iemand op. Als noordeling merk ik wel eens dat er een bepaald beeld is in het westen van een noordeling. Toen ik ooit eens een training volgde met mensen uit het hele land spraken mijn collega en ik voor de grap dialect. Na 3 week kwam een van de deelnemers bij ons zitten en was volstrekt serieus toen hij zei. Jullie komen dan wel uit Groningen maar jullie zijn niet echt dom.  Dat deed hij met een prachtig Rotterdams accent.

 

En trouwens soms zitten mensen bij toeval op posities om het voor anderen te kunnen bepalen en soms hebben mensen die posities veroverd door slim te handelen. Anderen hebben een talent voor een bepaald iets. Ik ben in mijn leven ook mensen tegengekomen die gestudeerd hebben of zelfs gepromoveerd, heel veel weten van een bepaald onderwerp maar soms toch ook wel een beetje een beperkt wereld beeld hebben. Andersom kom ik mensen tegen met nauwelijks of geen opleiding maar met een wijsheid die ik zelden bij hoger opgeleiden tegenkom.


Het is net als met voordringen in een rij. Dat wil je zelf niet. Maar andere mensen doen het wel. Maar wie geeft het recht om voor te dringen wie geeft het recht om je boven iemand anders te stellen? Hmm mooie overdenking zo op de verjaardag van onze koning. Misschien is het wel een mooie gedachte dat de koning een bevel uitvaardigt dat het bevolk met elkaar in gesprek moet gaan.

Passie bij “the passion” was je er bij? En wat deed het met je?

1 reactie

In het gewone taalgebruik heeft het woord passie  een betekenis van:L zelfst.naamw. (v.) Uitspraak:   [?p?si] Verbuigingen:   passie|s (meerv.) sterk gevoel van liefde Voorbeeld:   `een passie voor waterskiën`Synoniem:   hartstocht …

 

Passie in de meer Bijbelse zin gaat over het lijden van Christus. Door de eeuwen heen is dat op verschillende manieren vertolkt. De afgelopen week was het spektakel “the passion” in Groningen. Ik ben er wezen kijken. Wat een belangstelling. De Vismarkt was al vol toen ik er naar toe liep, dat is het lot van een treuzelaar. Ik belande hierdoor op de grote Markt waar ik het spektakel  meer van afstand kon bekijken. Ik hoorde de gesprekken om me heen. Hier en daar werd gesproken over het lijdensverhaal. (maar ook gewoon over voetbal.)  Op het scherm kon ik de uitzending goed volgen. Maar iets liet me dwalen door de stad. Ik liep het verlichte kruis tegemoet. Het duurde een poos voor het in zicht was en de grote stoet die meeliepen stopte regelmatig. De ingetogenheid stond een beetje in contrast met wat er zich op de grote markt afspeelde. Het was duidelijk dat het verlichte kruis en de mensen die meeliepen maar een ondergeschikte rol hadden.

 

We kwamen aan het eind op de grote markt en daar kon ik het laatste stuk nog mooi volgen op het grote scherm. Ik was er bij en toch ook weer niet. Ik heb alleen de laatste 10 minuten gezien. Het verhaal heb ik niet kunnen volgen en kreeg alleen maar flarden mee. Het laatste lied bleef wel hangen en zeker toen bij “Kijk omhoog” de Martinitoren werd verlicht kreeg ik in de gaten dat er van alles aan werd gedaan om het spektakel compleet te maken met schijnwerpers die de lucht in schenen vanaf de vismarkt.

 

Maar het echte kippenvel moment kreeg ik toen ik een paar dagen later regisseur David Griffhorst aan het werk zag. Ik kan je aanbevelen het filmpje te bekijken. Wat een passie. Tegelijkertijd bedenk ik me dat er tientallen mensen bezig zijn geweest vol passie  om het in beeld te brengen. Symbool voor mij staat de man op de voorgrond in het filmpje die aan het schakelen is. Super geconcentreerd. Volgens mij schakelt hij soms al eerder voor de regisseur het roept. Dan niet te vergeten dat de cameramensen (en die daar nog meer bij zijn) geweldige shots leveren mooi in en uitzoomen. De dame op de achtergrond die het overall plaatje bewaakt. Wat een passie en betrokkenheid.

 

Tienduizenden mensen in Groningen miljoenen aan de TV. Consumeren wat heel erg knap is bedacht en gebracht, wat een vakwerk!  Maar het leidt ook af. Want wat als al die mensen nu eens me elkaar in gesprek gingen. Over het lijdensverhaal, over wat er in de wereld aan de hand is. Hoe we met elkaar om gaan. Dagelijks komen we ook voor de keuze te staan Barabas of Jezus. Die vraag werd toen gesteld. Nu roepen leiders “Willen we meer of minder….”

 

Maar die leiders weten het ook niet meer. Want er is echt wel een probleem en dat zullen we met elkaar op moeten lossen. Dat gaat niet gebeuren met grotere mooi geregisseerde evenementen maar door met elkaar het gesprek aan te gaan. Occupy was zo raar nog niet. Het was alleen te vroeg. Daarover ging Tegenlicht afgelopen zondag van 13 april. Daarin wordt mooi uitgelegd wat hoe we een nieuwe manier van omgaan met elkaar aan het uitvinden zijn. Een echte aanrader.

Komende woensdag is er ook een meetup in Groningen om met elkaar te praten over de uitzending. Ik ben daarbij


Maar eerst : Prettige Paasdagen