Kijkend naar mieren of naar bijen wat zijn wij mensen dan stumpers. Mieren die van die prachtige bouwwerken kunnen maken of een bijenvolk wat ook prachtige bouwwerken kunnen maken. Ze hebben een collectieve wijsheid waar we met verwondering naar kunnen kijken. Ze hebben geen briljante CEO of een visionaire leider.
Het gebeurt niet zo vaak dat wij als mensen bewust gebruik maken van de collectieve intelligentie. (ik denk eigenlijk nooit, hoe zou dat moeten?) We hebben als mensen iets ontwikkeld wat meer gebaseerd is op een competitiemodel. En dan ook nog op gebieden die er het minst toe doen. Wie kan het hardst lopen, Wie is er het sterkst of slimst, wie kan er het meeste geld verdienen. Vaak komen uit dit soort competities leiders voort. Die leiders krijgen aanzien en hun mening en visie wordt al snel overgedragen. Ergens hebben we bedacht dat in veel gevallen meerderheid van stemmen het beste resultaat oplevert. Er zijn ook andere manieren die toch vaak gebaseerd zijn op stemmen. Bijvoorbeeld dat iemand een veto kan uitspreken. Bijvoorbeeld bij de sociocratisch organiseren. Toch is er zoiets als slimme menigten, “The wisdom of the crowds”. Collectieve intelligentie.Maar hoe werkt dat?
Gisteren was ik bij de bijeenkomst van de Dali Lama. Een happening in Rotterdam waar 10.000 mensen kwamen luisteren naar de wijsheid van de geestelijk leider van Tibet. Heel veel wijze woorden. Mooi was de oproep toe te werken naar een seculiere maatschappij. Niet een maatschappij anti religie maar een maatschappij waarin er niet één zaligmakende religie is. En zeker niet waar de religieuze instituties macht hebben. Meer uitgaand van universele waarden die in iedere religie terug te vinden zijn liefde, verbondenheid, compassie etc.
Zijne heiligheid is ook maar mens want hoe hij Erica Terpstra neerzette en ook de vertaalster toesprak was niet echt respectvol. Het duidelijkst kwam het aan de orde toen de vertaalster de opmerkingen van de Dalai Lama over het postuur van Erica Terpstra moest vertalen en er zichtbaar door van haar stuk was. Het werd overduidelijk voor mij wie daar het best meester over zichzelf was. Dat was niet de Dalai Lama. Bewonderenswaardig was hoe ze de vertaling gedurende de hele dag deed.
Er was de mogelijkheid om vragen te stellen. Een vraag was als we nu met 10.000 mensen tegelijkertijd mediteren en bidden om wereldvrede zou dat helpen? Het antwoord was “het zal vast iets bijdragen en we kunnen na afloop wel even een mediteren”. Hmm Jammer want ik ben er van overtuigd dat als we met 10.000 mensen respectvol met elkaar in gesprek gaan vertrouwend op de collectieve wijsheid, dan ligt daar een sleutel voor een echte verandering. Maar dat is niet de wereld van de geestelijk leider die met een groot gevolg en onder politie bewaking naar Ahoy werd gebracht. Er stonden wel 100 mensen te protesteren op de stoep tegen de Dalai Lama. Toch bijzonder.
Ik hoor de mensen van Occupy nog roepen: “No Hero’s”. Occupy was zo raar nog niet.