Blog van Jan Hut

 Soms heb je dingen die je altijd bij zullen blijven. Ik was nog maar net voorzitter van het ICT Platform toen ik de vraag kreeg: Wil je wel met Wubbo Ockels praten. Wat een vraag, natuurlijk! Het is meer de vraag of Wubbo wel met Jan Hut wil praten. Het bleek dat hij in Groningen was en een uurtje over had. Het bleek ook nog op zijn verjaardag te zijn dus de datum is eenvoudig te achterhalen, 28 maart 2003. Het was een leuk gesprek en Wubbo was vol van zijn plan rond de laddermolen en hij was op zoek naar sponsoren. We nodigden hem uit om zijn verhaal eens te doen op een ICT Platform bijeenkomst. dat deed hij later ook.

In datzelfde gesprek gaf hij aan een droom te hebben van een duurzaam zeilschip waar hij de wereld mee over wilde zeilen. Die wens had hij al sinds zijn ruimte reis waar hij onze kleine kwetsbare planeet had bewonderd. Ooit wilde hij veel van die plekken bezoeken met een zeilschip die duurzaam zou moeten zijn. Een dag zeilen moest voldoende energie opleveren voor een maand leven. Hij was er al een poosje mee bezig en stond voor de keus waar het schip gemaakt moest worden. Wilma Haket was bij het gesprek en ze opperde om het schip in Groningen te laten maken. Ze wist Wubbo te overtuigen om de Groninger bedrijven Marvis Jachtbouw en No Limit Ships te bezoeken. 

Dat bezoek was op 5 juli 2003 de dag na een bijeenkomst van Het ICT Platform en ook de dag dat het varend erfgoed in Groningen lag. We haalden Wubbo van de trein en brachten hem naar Marvis Jachtbouw waar hij gelijk met Bert van Kalsbeek de computer in dook om ontwerpen te bekijken. Er volgde een boeiende discussie over wand diktes, belijning en spant afstanden. Even later op de werf was Wubbo zichtbaar onder de indruk van de werkwijze en aanpak. In de auto op weg naar No Limit Ship aan de Friesestraatweg was hij er vol van want hij zocht geen groot gerenommeerd bedrijf maar een klein bedrijf (of bedrijven) met passie en deskundigheid om zijn droom te realiseren. Hij wilde zelf zich met de productie kunnen bemoeien. 

Later op de dag bezochten we No Limit Ships en daar werden we gastvrij ontvangen door Piet Wieringa en Albert Keizer. Ik herinner me dat de mannen het jammer vonden dat ze niet een afgebouwd schip hadden liggen. Ze waren op dat moment wel bezig met een af te bouwen. Mooier hadden ze het niet kunnen regelen want Wubbo kroop op handen en voeten door het half afgebouwde schip. Ook hier een gesprek vol techniek hier vooral over energie opwekking en bediening.

Terug in de auto vertelde Wubbo dat hij er wel uit was en dat de Ecolution in Groningen gebouwd zou gaan worden. Op de spiegel zou Groningen komen te staan. De mannen van Marvis en No Limit vertelden me later dat ze het zich nauwelijks konden voorstellen dat zij zo’n project zouden mogen realiseren.

7 jaar later is de Ecolution afgelopen vrijdag gedoopt. Wubbo zijn droom werd waarheid. Als ik het goed heb begrepen zijn veel van zijn wensen gerealiseerd. Mooi om te zien dat Bert, Piet en Albert vol trots deelden in de feestvreugde. Toevallig was ik in de buurt dus heb ik aan de overkant het mogen bekijken, de afvaart bij No-limits onderweg in het Reitdiep en de aankomst bij de Hunze.

Er is veel gebeurd sinds die eerste gesprekken maar mooi dat de 4 mannen (natuurlijk met nog heel veel anderen) de droom hebben kunnen realiseren.

Sinds jaar en dag heb ik al iets met techniek. Die fascinatie is al redelijk vroeg begonnen met lampjes en schakelaars en toen ik het relais ontdekte werd het nog leuker. Je zette ergens spanning op en er kwam iets in beweging. Later met elektronica werd het nog vreemder, een dood stukje materiaal kon een lamp laten knipperen of afhankelijk van de lichtsterkte schakelen.   Om mij heen zag ik klasgenoten die dit allemaal maar matig interesseerden. Op de MTS zag je een soortgelijke verdeling. Een deel had iets met het vak en anderen zaten er omdat ze nu eenmaal een beroep moesten kiezen.  Verderop in mijn loopbaan bleef ik verschil zien tussen mensen die iets hadden met techniek en mensen die er niets mee hadden. 

Door de komst van de computer en later Internet kregen de techneuten opeens gezelschap van intensieve gebruikers van computers. Vaak waren dit techneuten maar er kwam een nieuwe groep bij de mensen die met behulp van deze nieuwe technologie gelijk gestemden vonden. Opeens was de techniek van de computer ook het domein van de samenwerkende mens. Er ontstonden virtueel sociale netwerken en vaak waren dit afspiegelingen van wat er in de echte wereld plaats vond. Maar omdat tijd en plaats veel minder een beperking was ontstonden ook netwerken van mensen die elkaar nog nooit of nauwelijks hadden ontmoet.  Maar er blijft nog steeds een groep mensen ontstaan die niet aangehaakt is bij deze ontwikkeling. De groep die zich wel intensief bezig houd met sociale netwerken ontdekt steeds nieuwe manieren om met elkaar in contact te komen. Via bloggen, RSS, Hyves, Facebook, Linkedin, Twitter, Foursquare, Ning, MindZ en noem maar op worden netwerken geweven. Er zijn mensen die die netwerken aan het uitpluizen zijn. Ik zag een nieuw beroep ontstaan: Netwerkuitpluizer.

Blijft een grote groep die niets met dit alles doet. Vreemd genoeg zijn hieronder ook veel techneuten. Zij hebben nog steeds de liefde voor de techniek maar alles wat mensen er mee willen is niet aan hen besteed. De scheiding tussen de groep aangehaakten en de mensen die er niets mee doen wordt ook wel Digital Divide genoemd. Een paar jaar geleden werd dat voornamelijk veroorzaakt door mensen die zich geen computer konden veroorloven. In sommige gemeenten waren er zelfs projecten om de minima aan computers te helpen. Een andere oorzaak dat mensen niet aangehaakt waren was het feit dat lang niet overal breedband te krijgen is. Ook daar is de laatste jaren veel in veranderd. Zelfs in ontwikkelingslanden zijn er programma´s met OLPC (One Laptop Per Child). Maar ook in Europa is er nog steeds een grote kloof. Niet voor niets dat Neelie Kroes in haar Europees programma voor de komende jaren nog acties heeft staan tegen de digital divide.

Maar om mij heen zie ik de kloof steeds breder worden. Als je wel aangehaakt bent lijkt het wel of de hele wereld twittert en accounts heeft op sociale netwerken. Maar niets is minder waar. Hele groepen doen niets met al die nieuwe toepassingen. Docenten weten niet wat wiki’s zijn of hebben nog nooit van RSS gehoord. Laat staan dat ze een account hebben op linkedin of twitteren. Heel veel mensen hebben de startpagina van de browser nog steeds net zo staan als dat de fabrikant of computer leverancier het hebben ingesteld. Bestanden worden standaard geopend in Word. En een Docx bestand wordt als niet leesbaar teruggestuurd (een docx bestand komt uit Office 2007)

De kloof wordt groter en dat heeft weinig te maken met leeftijd want het aantal mensen dat aangesloten is bij senior web groeit nog steeds evenals de leeftijd van gebruikers. De vraag is natuurlijk hoe erg dat is dat de kloof breder wordt. De ontwikkelingen gaan gewoon door. Bij veel banken is het al niet meer mogelijk geld over te maken met een overschrijvingsformulier, je moet internet bankieren. Reden voor mijn moeder om weg te gaan bij de SNS bank. Daar liggen ze er echt niet wakker van want die klanten zijn ze blijkbaar liever kwijt dan rijk.

Het gaat steeds sneller en de kloof wordt steeds groter. Mobiele toepassingen verdringen zich op mijn Android telefoon en dat is bij de Iphone niet anders. Per maand komen er duizenden bij. Google gooit er maar eens weer een nieuwe layout tegenaan op de zoekpagina met afbeeldingen. Ik kan ook zoeken / filteren op kleuren en gezichten. Niets is meer voor langere periode hetzelfde. Maar als we met elkaar slimmer willen gaan werken is het wel handig dat we met hetzelfde gereedschap werken. Hoe krijgen we mensen zover dat ze documenten willen gaan delen anders dan ze steeds heen en weer te mailen. Laten we nog steeds de secretaresse afspraken plannen of hebben we al een gemeenschappelijke agenda. De tools zijn er in overvloed dat is ook gelijk het probleem. Er zijn er zoveel. 

Voor heel veel van de toepassingen wordt wel elementaire kennis van computer gebruik gevraagd. Iets dat je alleen leert door het te doen. Of het moet al zo simpel zijn dat je er gelijk mee aan de slag gaat. Voorlopig zie ik dat nog niet gebeuren. Het wachten is dus op een van de grote partijen die de standaard zet. Google heeft een voorsprong als het gaat om online werken. Microsoft zet er zwaar op in. Of misschien is er een nieuwkomer die de oplossing heeft. De tijd is er rijp voor om grote groepen mensen online te laten samenwerken. Alleen hoe?

Het gaat hard op het gebied van sociale netwerken. De groeicijfers zijn verpletterend en iemand die minder connecties heeft dan 200 doet niet echt mee. Ik heb veel connecties op Linked in maar die zijn zakelijk. Iets persoonlijker is Facebook en daar heb ik ook tientallen vrienden. Dat is na mijn uitglijder Oeps alleen nog maar gegroeid. Dat zijn er nu over de 200 vrienden. Alleen zijn dat natuurlijk geen echte vrienden dat houdt met een handjevol wel op.

Nu ben ik geen eenzaam tiepje maar het schijnt nu eenmaal zo te zijn dat een mens maar een handvol echte vrienden heeft en een hele hoop kennissen die dan ook nog allemaal vanuit verschillende achtergronden bij je horen: sport, kerk, school, buren, werk, hobby en ga zomaar door.Op internet word dit allemaal op een hoop gegooid. Daar kwettert iedereen over de wereld net als vogeltjes (alleen hebben die niet dat bereik).

Ik kreeg een presentatie (zie hieronder) door gestuurd waarin Paul Adams die namens Google hier verder op in gaat. Het is even bladeren want 216 slides heb je zo maar niet door geklikt.

Kern van de boodschap een mens heeft heel veel netwerken in het echte leven en social networking ondersteunt dit niet goed.  Er zijn wel al pogingen ondernomen om dit te ondervangen maar het blijft behelpen. Natuurlijk kan ik groepen aanmaken maar het blijft lastig want ik wil met mijn oud buurman wel naar een beurs of zijn verjaardag vieren maar of ik met naar een concert wil?  En wil ik eigenlijk die mensen wel zo indelen? Zo gaat het in het echte leven ook niet want als een vriend me voor iets vraagt waar ik normaal gesproken niets mee zou hebben, grote kans dat ik wel meedoe.

En wat misschien nog wel het grootste probleem is dat ik maar heel weinig contact heb via internet met vrienden. Nu ben ik niet representatief denk ik maar dit zou wel eens voor veel mensen kunnen gelden.  In mijn geval is mijn digitale leven maar een vage afspiegeling van mijn echte leven. Ik kom wel mensen voor het eerst tegen die me hebben gegoocheld en weten wie ik ben want ze hebben veel over me gelezen. Dat laat ik dan maar zo. Voorlopig zullen we het er mee moeten doen en dat is misschien ook maar goed.

Aan de andere kant blijft dat beeld misschien nog jaren zo bestaan zelfs lang nadat ik er niet meer ben. Ergens in de discussie kwam ik de term digital cemetry tegen en zoeken op de term levert veel informatie op over het ontsluiten van begraafplaatsen. (zoals het mooie initiatief www.graftombe.nl) Maar mijn eerste gedachte was: misschien is het goed om een digitale omgeving te hebben waar veel te vinden is over iemand (die er nu niet meer is). Een soort digitale biografie. Natuurlijk komen er allerlei aspecten naar boven maar het idee blijft wel bij me hangen. Vast dat daar wel initiatieven rond zijn ontplooid een wikipedia voor personen een Whokipedia. Digitale condoleance registers worden steeds meer gebruikt maar daarin staan vaak alleen korte boodschappen. Op zich jammer want het zou ook een mooi platform zijn om iemands leven digitaal te completeren. Dat zou iemand natuurlijk al tijdens zijn of haar leven moeten toestaan en inrichten. 

Het is vakantie, morgen naar Nijmegen waar ik weer een paar dagen ga wandelen met 40.000 vrienden in Facebook termen. Even kijken of daar ook wandelaars twitteren, zou haast wel moeten met die aantallen.