Welkom op Mount Stupid (bij de Nieuwe Wereld?)

Op Valentijnsdag mocht ik op gesprek bij het kanaal De Nieuwe Wereld (DNW). Het kanaal bestaat al een hele poos en heeft ondertussen ruim 1800 uitzendingen online staan. Ik ben een groot fan en bezocht vorig jaar de bijeenkomst in Antropia. Het zijn vaak echt gesprekken die de moeite waard zijn om te volgen, want er zit vaak veel wijsheid aan tafel.

Tot zover de positieve ervaringen. Toch heb ik ook best wat kanttekeningen. Het kanaal heeft een hoog abstractiegehalte, bij tijd en wijle voor mij amper door te komen. Ik ga rechter zitten als het gaat over hoog- versus laagopgeleid. Vaak corrigeren ze dat door het te vervangen door praktisch- versus theoretisch opgeleid (met dank aan Ewoud Engelen). Reden voor mij om in Antropia vorig jaar Jelle van Baardewijk aan te spreken en te vragen of niet vaker de praktische wijsheid aan tafel kon zitten. Volgens Jelle een goed idee; hij vroeg me om een mailtje te sturen.

De reactie liet wat langer op zich wachten – alle begrip, want DNW is fysiek verhuisd binnen Leiden. Ik heb het uiteindelijk voor elkaar gekregen contact te krijgen met Jelle, en hij nodigde mij uit voor een gesprek. Dat was dus op Valentijnsdag. Het werd een prettig gesprek waarin we spraken over praktisch en theoretisch geschoold zijn. Al pratende werd het ons duidelijk dat het misschien toch nog iets anders ligt.

Het gaat misschien nog meer over mensen met ervaring en mensen zonder ervaring. Zonder ervaring, maar wel met theoretische kennis. In een eerdere uitzending met Gabriël van den Brink ging het daar ook over: “De kennis van mensen die het werk doen, wordt geminacht.” Jelle was ook daar de gesprekspartner en sloot af door te zeggen dat hij over dit onderwerp verder wilde praten met geleerden. Nou ja zeg, dat is toch in tegenspraak met de titel! Juist mijn missie is om meer mensen met ervaring aan tafel te krijgen.

Ik zag ergens een kreet: “Waarom slimme mensen domme dingen doen.” Jelle vond dat ook een mooie titel die ons gesprek samenvatte. Natuurlijk kende hij het fenomeen, dat ook bekendstaat als het Dunning-Kruger-effect. Dat is een psychologisch verschijnsel waarbij mensen die incompetent zijn in een taak hun prestaties hoger inschatten dan ze in werkelijkheid zijn.

Dat effect heeft in mijn ogen tot gevolg dat mensen met een theoretische opleiding vaak denken dat ze weten hoe de wereld in elkaar zit en oordelen over zaken waar ze geen enkele ervaring mee hebben. Ze leven op Mount Stupid. Pas als ze zelf iets zouden moeten doen, komen ze erachter dat de wereld vele malen complexer is.

Komen ze er niet achter, dan kunnen ze eindeloos kletsen en ontstaat iets wat we kennen als de kleren van de keizer. Dat is in mijn ogen precies wat er aan de hand is in onze tijd. Daar zou ik meerdere podcasts mee kunnen vullen.

Nu is het wachten tot de opname online komt. Maar misschien past het ook helemaal niet in het concept van de nieuwe wereld en is het alleen voorbehouden aan mensen met een titel. (grapje natuurlijk)