Menu Sluiten

Coöperaties

0 reacties

De maatschappij is in beweging en wie dat nog niet ziet', adviseer ik het boek Society 3.0 te lezen. Je hoeft er niet voor naar de winkel want het is ook gewoon te downloaden als je betaald met een tweet op twitter.

Het eerste deel is deprimerend de stand van zaken in Nederland is niet echt om vrolijk van te worden. Het land staat bol van de regenten volgens het boek en dat is ook wel een beetje mijn eigen waarneming. Heel veel mensen die op kosten van de maatschappij andere mensen gaan vertellen hoe de wereld in elkaar zit. En als die de titel manager voeren is het helemaal dramatisch. Het is om moedeloos van te worden. Gemeenten die worden bevolkt van ambtenaren die een houding aannemen dat de wereld om de gemeente draait. Laatst wilde ik een afspraak maken en een secretaresse kon dat zo niet doen en wilde me terugbellen. Ik vroeg of ze me niet kon mailen. Nee was het antwoord ik vind bellen veel prettiger en vervolgens belde ze me 3 keer omdat ze het niet had begrepen. het duurde ruim een week voor de afspraak was gemaakt.

Kortom dat deel van het boek is herkenbaar maar niet om vrolijk van te worden.

In het boek gaat het verder over de Zombie economie, de huizenmarkt en meer misstanden. Het beschrijft veel heel veel zaken die er op dit moment spelen. Een opsomming van allerlei zaken, het nieuwe werken crowd sourcen het komt allemaal voorbij. Heel erg vanuit de vrije jongens, de creative class. Er blijft voor mij een grote vraag over. Hoe zit het met de werkers waar Nederland op draait, de handjes die zorgen dat er iets gebeurd, niet virtueel op smart phones maar gewoon de metselaar, elektricien, schoonmaker, of vrachtauto chauffeur. Die kunnen niet aan het nieuwe werken. Zij kunnen niet iets met crowd sourcing. Hoe ziet voor die mensen de toekomst er uit?

Wat mij betreft krijgen we een herwaardering van de coöperaties.  En dan niet de instituties die zijn ontstaan uit de woningcoöperaties of de banken of verzekeringsmaatschappijen. Nee gewoon op kleine schaal samenwerkingsverbanden waar iedereen nog begrijpt waar het over gaat.. Dat dat niet kneuterig hoeft te zijn was op 5 maart te zien bij Tegenlicht. In Spanje is er een stad waar dat tot kunst is verheven. Ik zie in Nederland ook een mooie toekomst voor deze vorm van organiseren. Natuurlijk zullen er ook slimmerikken zijn die bij elkaar kruipen op coworking plekken en dat kan Seats2meet zijn of gewoon een dorpshuis waar een ruimte is voor de lokale kenniswerkers. Maar in toenemende mate zullen samenwerkingsverbanden ontstaan waar grote organisaties  niet kunnen of willen acteren.Bijvoorbeeld energievoorziening is een dorp of breedband op het platteland. want er is iets aan de hand met Breedband op het platteland. Maar daarover een volgende keer mee.

Hoezo leiderschap?

1 reactie

Wat maakt het toch dat sommige mensen vrij snel in de rol kruipen van het beter te weten? Al snel het voortouw nemen en anderen gaan vertellen wat ze moeten gaan doen. In het moderne leven is het een complete bevolkingsgroep geworden die onder de noemer van manager zich buiten het arbeidsproces stellen en met behulp van cijfers en rapporten zich een beeld van de werkelijkheid vormen en op grond daarvan besluiten nemen. Die een ander moet gaan uitvoeren.

Die managers beschikken over bijzondere talenten vaak op een abstracter niveau. Ze werken met modellen die een simpele weergave zijn van de praktijk.

Hoe zou het zijn als we die werkwijze een gewoon loslaten en iedereen op eenzelfde hoogte stellen? Vast dat de uitkomst beter is. Want de intelligentie van de massa is beter dan de intelligentie van een enkeling. De term die daarbij hoort is de Wisdom of the Crowds. Het voorbeeld van raden hoeveel knikkers er in de pot zitten, of het raden van het gewicht van een koe heb ik al vaker genoemd.  

Gisteren moest ik er even aan denken toen ik een etappe van het Pieterpad aan het lopen was en mijn reisgenoot me de vraag stelde hoe je met de aanpak die ik voorstel dingen moet gaan regelen. Hij doelde op het Rijnlands organiseren. Want als je het de vrije loop laat wordt het een grote rommelpot. En het grootste deel van de mensen komt gewoon niet in beweging je hebt nu eenmaal aanjagers nodig en mensen die er op toezien dat het goed gebeurd. Het werd een leuke wandeldag. We konden ons verschil van mening niet echt overbruggen. Maar de vraag bleef me wel bezig houden.

Ik stuitte vanmorgen op een prachtig filmpje bij TED die me er aan deed denken. Men is inmiddels zover dat men kleine autonome quadrocopters (Helicopters met 4 propellers) in groepen kan laten reageren. Ze kunnen ook als groep taken uitvoeren en het begint te lijken op zwermintelligentie. Kleine apparaten die opdrachten kunnen uitvoeren die voor één enkele onmogelijk is. Er is geen centrale intelligentie. Net als een colonie mieren die geweldig complexe bouwwerken maken. Één enkele mier zou dat nooit kunnen. Kijk maar een naar de onderstaande video vooral de 2e helft is prachtig.

 

Wij als mensen organiseren het in onze ogen geweldig slim maar het eindresultaat is allerbelabbertst. De " slimme mensen" stellen zich al snel boven anderen en eigenen zich dingen toe op een manier als je er goed over nadenkt beschamend is. Er is een serie uitzendingen "de slag om Nederland" die een onthustend beeld laat zien wat slimme mensen doen. Vooral de nieuwbouw van hoofdkantoren.is een onderwerp die bijna misdadig is. KPMG bouwt onder het mom van duurzaamheid een nieuw hoofdkantoor maar laat hun oude pand leeg achter. Terwijl ze weten dat dat nooit verhuurd zal gaan worden. Bij het misdadige af. Zeker als blijkt dat ze ook nog dik verdienen aan die actie. 

Als ik kijk naar het gekonkel en gedraai begin ik bijna te verlangen naar een mieren colonie waar gewerkt wordt op basis van gelijkwaardigheid met elkaar dienend voor een doel. Als ik die opnames bekijk zie je dat het gedrag erg verschilt. Maar zo te zien is er niet een die zich verheft boven een ander. Het zijn allemaal exemplaren die zich opofferen voor het grote doel. Op TED trof ik nog een presentatie over bescheidenheid en introvesie. Geweldig, gaf me kippenvel.

Sturen op waarden of getallen

0 reacties

De afgelopen week stuitte ik op een uitzending waarin Rijkman Groenink te gast was bij College Tour. De oud bestuursvoorzitter van ABN AMRO keek  tegenover 200 studenten terug op zijn loopbaan. En om eerlijk te zijn het viel me niet mee. Wat een kille man. Het was een prachtige uitzending waar Rijkman Groenink zichzelf neerzette als iemand die nauwelijks enige vorm van zelfreflectie heeft. Een kille persoonlijkheid die weet dat hij geen empathisch vermogen heeft. Hij is er erg helder over als je het niet hebt kan je het ook niet leren. Natuurlijk kan je er wel wat trucjes voor leren maar echt empathisch wordt je niet.  De video geeft aan wat voor type leider hij is. Bekijk gerust de hele uitzending. Verplichte kost op school lijkt me.

http://collegetour.ntr.nl/page/detail/790296

Wel kan hij goed relativeren en daarmee heeft hij  ook de woeste perioden overleefd.  Dat is in de uitzending ook mooi te zien hij kan prima aangeven waarom hij recht heeft op een groot bedrag wat hij in de jaren heeft gekregen in de vorm van aandelen. Maar als er door gevraagd wordt op zijn rol wil hij niet reageren. Hij weigert gewoon en gebruikt daar het argument discretie voor. Wat me wel opvalt is dat de 200 studenten hem daar mee laten wegkomen. Een student vraagt nog wel of Rijkman Groenink niet zijn kant van het verhaal wil vertellen. Dat weigert hij. Dat is jammer want daar ligt wel de kern van de oplossing van de economische problemen waar we inzitten. Daar kunnen we veel van leren.

Terug in de tijd. Jack Welch was CEO van General Electric. Wat jarenlang te boek stond als beste geleide bedrijf ter wereld. Jack schetst een model dat uitgaat van 4 type leiders. De extremen: sturen op waarden andere extremen op getallen en resultaat. Hierboven staan ze in het figuur.  Type 2 moet je gelijk ontslaan volgens Jack, ze dragen niets bij. Type 3 moet je de kans geven je kunt ze bijleren dat resultaten belangrijk zijn naat de warden waar dit type leider op stuurt. Type 1 zoek je dus. Jack is helder over type 4: gelijk ontslaan. Geef ze ook geen 2e kans als ze geen gevoel hebben voor de waarden van het bedrijf. Ze zullen het ook niet meer krijgen.

Als ik het langs deze meetlat leg dan had Rijkman Groenink nooit op de positie moeten komen waar hij heeft gezeten. In een ander interview geeft Jack Welch aan waar een goed bedrijf aan moet voldoen.  En dan met name waar medewerkers aan moet voldoen. Hij geeft aan dat medewerkers moeten dromen en zweten voor het bedrijf. In andere woorden ze moeten betrokken zijn bij het bedrijf. Het bedrijf moet ook van hen zijn.

Inspirerende woorden. In veel gevallen hebben we nog een lange weg te gaan. De laatste tijd kom ik veel in aanraking met studenten en scholen. Als er een ding duidelijk is de mensen die nu het onderwijs verlaten worden allemaal opgeleid tot type 4 managers en medewerkers. Hoog tijd dat er meer aandacht komt voor de waarden, wat bindt je aan een bedrijf, waar wil je je voor inzetten.

Natuurlijk is Jack Welsh ook geen softy. Hij heeft ook bedrijven gesloten of verplaatst naar lagelonen landen. Duizenden mensen zonder werk laten zitten. Snoeihard. Maar wat een verschil hoe beide mannen terugkijken op hun loopbaan.

Hier nog een video over GE en Jack Welch.

 

Mijn voorstel voor docenten. Laat studenten de video van Jack Welch zien en daarna de uitzending van Rijkman Groenink en zoek de verschillen.

Lean en Gjalt

1 reactie

De afgelopen tijd ben ik druk in de week geweest met Rijnlands organiseren. Het is een term waar je van alles onder kan verstaan. Voor mij staat het voor bottom up organiseren waarbij de kennis bij de mensen ligt die het ook moeten gaan uitvoeren. Die moeten het eigenlijk bepalen. Toen ik er eens met Bernie over stond te praten vertelde hij dat dat één van de principes is van Lean. Hij nodigde me uit voor een leanworkshop, een middagje spelen met legostenen. In die workshop maak je een eerste stap naar Lean. Lean staat volgens LeanEnt (de organisatie waar ik te gast was) voor het verkorten van de doorlooptijd tussen klantorder en het moment van betaling door de klant. Dit kan je doen om zoveel mogelijk vertragende en overbodige stappen er uit te halen. 

Het klopt, er zit een hel grote overlap tussen Lean en Rijnlands. Lean kan je ook alleen maar doen door de werkvloer te betrekken. Maar de invalshoek verschilt wel. Lean heeft iets van competitie in zich: "How low can you go". In leantermen tot hoever kan je de doorlooptijd verkorten. Alle overbodige onderdelen proberen te elimineren of te bekorten. Ik mocht te gast zijn bij LeanEnt een enthousiaste club die het ook ziet als een sport. Het was dan ook een erg leuke leerzame middag die ik iedereen van harte kan aanbevelen. Heb je het gevoel dat het eenvoudiger kan en sneller dan is Lean wat mij betreft een prima methode. De doorlooptijd kan vaak met factoren worden verkort.

Lean vertaald uit het engels is mager, karig, arm (van gering gehalte). Niet echt een "gezonde typering" Maar voor een sportman een marathonloper gaat het zeker wel op. Ook die trainen alle vet eraf.

Nu ben ik zelf geen op en top sportman, ik tennis en wandel. Tennis vind ik leuk als er een mooie slagenwisseling is. Met het competitieve heb ik niet zoveel. Ik baal stevig als ik weer sta te tennissen als een dweil, dat dan weer wel. Mijn hele leven heb ik me al verbaast dat sommige mensen zo gedreven kunnen worden door competitie. Een vriend van me, Gjalt had dat in het extreme. Toen we eens op ons 18e met een stel op fiets naar Harlingen gingen voor een vakantie op Terschelling, maakte hij van iedere bocht een sprint voor bonuspunten. Iedere brug of viaduct was een coll van de 1e categorie. Later ging Gjalt hardlopen, hij was een niet onverdienstelijk marathonloper. Steeds was hij bezig met het verleggen van grenzen. Hij liep mee in de top van Noord Nederland. Door de jaren en leeftijd moest hij een stapje terug doen maar altijd bezig met limieten.

Ruim 2 jaar geleden werd bij Gjalt kanker geconstateerd. Vrij snel bleek dat hij ongeneeslijk was. Hij liet zich er niet door uit het veld slaan. Ruim anderhalf jaar geleden ging ik met hem de eerste etappe van het Pieterpad lopen.Kenmerkend voor hem was dat hij bij de start in Pieterburen de tijd wilde opnemen.  Ter plekke bedacht hij dat hij het hele Pieterpad nog wilde gaan lopen. Hij kwam tot de 8e etappe. Dat is nu ruim een jaar geleden. De afstanden werden steeds kleiner, rusten kwam niet snel bij hem op en opgeven al helemaal niet.

Gjalt overleed afgelopen vrijdag. We verliezen in hem een plezierige vent die de wereld vol met uitdagingen zag. Gjalt rust zacht!

Leiderschap: niets bijzonders

0 reacties

Vorige week mocht ik te gast zijn bij het programma Noordmannen op de regionale omroep. Ook daar werd ik weer bescheiden genoemd, te bescheiden. Daarover schreef ik al eerder je kunt volgens mij niet te bescheiden zijn. Het werd een erg leuke morgen. Trouwens de hele week was een leuke week. Aan de slag bij ILS om daar mee te helpen slimme lessenaars te maken. Op bezoek bij de gemeente om daar te praten over het groenonderhoud dat we als dorp zelf voor een deel willen doen. Nu is het ook maar een rommeltje.

Donderdag een vergadering bij Groninger dorpen. Later op de dag een bijeenkomst over krimp. Daarna mocht ik zitting nemen in de raad van Commissarissen bij een management game op de Hanze Hogeschool. Ongeveer 80 studenten van Technische bedrijfskunde hebben de afgelopen maanden een game gespeeld in 2 werelden. De studenten strak in het pak aan de slag met het sluiten van leningen, het betreden van nieuwe markten, investeren in Marketing en nieuwe producten. Daarnaast waren ze elkaar voor de rechter aan het slepen bij vermeende wanprestaties en prijsafspraken. Kortom erg Angelsactisch. Het bedrijf waar ik commissaris van mocht zijn, stond al vanaf het begin voor en won de game. Ik mag in vredesnaam hopen dat alle studenten zich beseffen dat het maar een game is die mijlenver afstaat van de praktijk. Maar er is ze wel bijgebracht dat ze strak in het pak met miljoenen moeten goochelen. Er was een heuse juriste om al de claims te beoordelen. 80 studenten die met een compleet verkeerd beeld worden losgelaten in de maatschappij. Ik stelde de vraag of er ook ruimte is voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat wordt nu opgenomen bij de eerste jaars. Oftewel het duurt nog 4 jaar voor die lichting het bedrijfsleven ingaat. Ik mag hopen dat de Hanze Hogeschool jaren achter loopt want ik moet er niet aan denken dat nog jarenlang studenten van de hogescholen afkomen met dit soort waanbeelden.

Ter compensatie was er vrijdagmiddag een bijeenkomst van het Rijnlands denken. De bijeenkomst die me een paar maand geleden veel heeft opgebracht. Op de weg naar Oldehove waar de bijeenkomst was had ik weer een mooi voorbeeld van synchroniciteit een opmaat voor een leuke middag. Er was een verhaal van Martin Disberg die een verhaal had over Socratie. Het werd een mooi verhaal waar Marten zijn zoektocht naar het besturen van zijn bedrijf beschrijft. Aan het eind van zijn verhaal werd de zaal gepakt door de persoonlijke wending die het verhaal kreeg. Weer een prachtige bijeenkomst.

Leiderschap: er is veel over te vertellen en hoe meer er over wordt gesproken des te meer het een mythe wordt. Tijd om dat terug te brengen naar de menselijke maat. Leiderschap toon je als je een verschil maakt op het leven van iemand anders en dat kan in hele kleine dingen zitten. Ik zag een prachtige presentatie op TED. Mij uit het hart gegrepen.

Het is net als dat verhaal van de sneeuwvlok. Iedere stem telt en als we maar met voldoende mensen zijn kunnen we echt het verschil maken. De voorbeelden zijn dagelijks te zien in het nieuws.