Je komt ze soms nog tegen mensen die de uitdrukking gebruiken “What’s in it for me?”. De eerste keer dat ik er pukkeltjes van kreeg was toen een communicatiebureau erop bleef hameren dat iets alleen ging werken als duidelijk was dat de doelgroep antwoord kreeg op de vraag “What’s in it for me?
Nu 10 jaar verder hoor ik het soms nog wel eens. Gelukkig niet zo veel meer. Het is net alsof mensen beseffen dat het niet meer echt past om zoiets hardop te zeggen. Toch is het nog wel bij veel mensen aanwezig: “ik moet er wel beter van worden, mijn eigen bedrijf gaat voor. Ik wil best iets voor de gemeenschap doen als het mijzelf maar helpt”. Letterlijk hoorde ik iemand laatst zeggen: “Ik werk hier graag aan mee want dan ben ik de eerste en dat levert mij voordelen op”. En tegelijkertijd wil ik geen energie steken in het helpen van anderen daarna. Ergens onder water speelt nog steeds: Hoe kan ik er zelf beter van worden. We zien het nog op alle fronten. Het rijkelijk zichzelf belonen van topmanagers is er een voorbeeld van. De massa ontslagen in de thuiszorg en de hoge beloning van de top bijvoorbeeld. Het is gewoon niet uit te leggen. Toch schijnen de topmanagers oprecht te geloven dat ze een geweldige prestatie leveren die een dergelijke beloning rechtvaardig.
Ik moest er aan denken toen ik een blog las over het rendementsdenken. Het wordt nog steeds op scholen gedoceerd. Als je MBA hebt gestudeerd weet je precies hoe je met behulp van cijfers een bedrijf moet runnen. Je hoeft niets van het product of dienst te weten. Een busbedrijf runnen kan net zo gemakkelijk als een zorginstelling of school. Ook op het HBO kan je het leren. Daar is er een populaire studierichting MER. Daar leer je ook de kneepjes om via de rug van iemand anders hogerop te komen. Ik hoorde eens van een docent die studenten letterlijk “de rattenstreek van de week” leerde.
Zelf merk ik dat ik het steeds eerder herken als iemand er berekend in zit. Zeker als iemand in de 2e zin begint met het vragen naar een Business case of het verdienmodel? Dat zijn bij mij signalen dat iemand redeneert vanuit een financieel perspectief. Begrijp me goed, ergens moet bij mij de schoorsteen ook roken en brood op de plank komen. Maar genoeg is genoeg. En ondernemen is voor mij meer dan geld verdienen. Het betekent voor mij: dingen in beweging brengen. Op wikipedia staat het mooi: Een ondernemer (ook: zakenman, zakenvrouw of entrepreneur) is een persoon die iets onderneemt, en daarmee een of andere maatschappelijke bijdrage levert. Verderop gaat het pas over geld.
Krijg jij ook pukkeltjes bij het horen van de zin: What’s in it for me?